Daha İyi Bir Şimdi

Bir ailenin temel ihtiyaçlarını karşılamak üzere basit bir konut inşa etme niyetiyle ortaya çıkan proje, kısıtların içinde özgün ve nitelikli bir yaşam alanı tanımlarken içinde bulunduğu mahallenin de dönüştürücüsü rolüne bürünüyor.

Tasarımcılarının bir kentsel akupunktur örneği olarak tanımladıkları proje, Meksika’nın Torreon kentinin eteklerinde bir mahallede, oldukça kısıtlı imkanlarla hayatını sürdürmeye çalışan sekiz kişilik bir ailenin temel ihtiyaçlarını giderebilecek bir konut yapısı. Oldukça basit ve dürüst bir çözüm üretme niyetiyle inşa edilen yapı, göçmen bir ailenin evi olmanın ötesinde, benzer koşullarda yaşayan çevre halkı için de bir model teşkil etmeyi hedefliyor.

45 metrekarelik konut üç oda, bir yeme-yaşama-mutfak alanı, banyo ve iç avludan oluşan altı mekanı barındırıyor. Küçük pencere açıklıklarıyla dış mekanla ilişkisini sınırlandıran konutta aile hayatı iç avluyu odağına alıyor. Benzer iklim koşullarında konut içinde ve etrafında görülebilen avlu, bu projenin esas mekanı, doğal aydınlatma ve havalandırmanın da kaynağı olarak tasarlanmış. Yaz aylarında ortalama sıcaklığın 42 derece olduğu, az nemli ve haşin bir iklime sahip bölgede yapının gölgesinin bunaltıcı sıcaklarda vaha etkisi yaratması amaçlanmış. İç avlu da benzer bir kaygıyla konut içinde aynı etkiyi yaratıyor: Sakinlerince bir buluşma alanı olarak kişiselleştirilen ve yaşça en küçük olanların bile dilediklerinde diğerlerinden uzaklaşabilecekleri bir mekan tanımlıyor.

Kamusal nitelik kazandırılmak istenen doğu cephesi ve cephe örüntüsü
Güneye bakan sokak cephesinde farklı malzemelerden oluşturulmuş örüntü
Farklı cephelerde parçalı kurgu ve tuğla kullanımı
Komşu yapı ve sokak ilişkisi
Devşirme malzemelerle üretilen kapı detayı
Farklı cephelerde parçalı kurgu ve tuğla kullanımı
Giriş ve yaşam alanı
Güney cephesi görünüşü
Doğu cephesi görünüşü
Plan
Kütle ve malzeme diyagramı

Mimari dildeki dürüstlük malzemelerin kendi doğalarıyla kullanılmış olmasıyla vurgulanıyor. Bu bağlamda blok beton ve tuğla, tekil hacimleriyle üç boyutlu algı yaratabilme güçleri sebebiyle tercih edilmiş. Cephedeki tuğla örüntü, çöldeki güneş oyunları sayesinde yapıya doku ve hareket veriyor. Bu oyuncul kurgu yapı malzemelerini, tasarım ile kurulan anlatının cephedeki aracısı haline de getiriyor. Örneğin geniş sokağa bakan ve hiçbir açıklık ya da fazladan süslemenin olmadığı doğu cephesi, bir duvarın ötesinde mahallenin gündelik hayatının arka planı olmak üzere tasarlanmış. Alacakaranlığa yaklaşıldığında sosyalleşmenin, oyunun ya da günün yorgunluğunu komşularla beraber atmanın mekanı haline gelmesi, anlatısının da bir parçası. Zira mahalledeki kamusal mekan yokluğu, doğu cephesinin önemini de artıyor.

Mimarların, yerel örgütlenmelerden Territorial ve Por Amor a la Laguna’nın yanı sıra sanatçı, araştırmacı ve fotoğrafçılarla yaptıkları işbirliğiyle ortaya çıkan yapının fiziksel varlığı, aile ve komşuluk ilişkilerini odağına aldığı kadar bulunduğu yerin sunduklarını da kullanıyor: Bölge toprağının kil tuğlası, betonarme endüstrisinin blokları, dağlarının mermeri ve arazilerinin bitkileri. Parçalı konut yapısının son aşamasını ise yapıyı çevreleyen konutlarda kullanılmış olan paletlerden devşirilmiş kapılar ve ahşap kafes işçiliğiyle tamamlamak oluşturuyor.

Fikir aşamasından itibaren “daha iyi bir şimdi” kurmak için bir araç üretme hedefiyle çalışılan yapı, mimarlarının sözleriyle “her şeyin gündelik hayat içinde geliştiği bir çeperde yer alması ve en az içinde bulunduğu yer kadar unutulmuş olan sakinlerinin gündelik ayakta kalma savaşında ellerini güçlendirecek niteliği sayesinde” bu amacı gerçekleştirmiş görünüyor.

Etiketler: