Doğayla Barışmak

5 Mayıs 2014'te, Tayland'ın kuzeyinde yer alan Chiang Rai bölgesinde Richter ölçeğine göre 6,3 şiddetinde bir deprem oldu. Bu felaketin ardından, kar amacı gütmeyen bir ağ olan "Afet için Tasarım" (Design for Disaster-D4D) girişimiyle deprem sonrası iyileştirme programı oluşturuldu. Bu program kapsamında, depremin etkisinin en çok görüldüğü alanlarda yer almak üzere dokuz adet depreme dayanıklı okulun projelendirilmesine başlandı.

fotoğraflar: spaceshift studio

Her okul için Taylandlı bir mimar görevlendirildi. Süreç boyunca Tayland Mühendislik Enstitüsü ve Tayland Danışman Mühendisler Birliği mühendislik hizmetlerinde destek verirken Taylandlı Müteahhitler Birliği de inşaat şirketlerine bağlı bir ekip oluşturdu. Siyamlı Mimarlar Birliği, teknik destek vermelerinin yanı sıra inşaat bütçesi ve malzemeleri için gerekli maddi kaynağın sağlanması için halktan sağlanan bağışları da organize etti.

Biz de Vin Varavarn Architects olarak, Baan Huay Sarn Yaw Okulu için görevlendirildik. Okulun kabile ailelerinden gelen ortaokul öğrencileri için üç yeni standart sınıfa ihtiyacı vardı. Proje, depreme dayanıklı, yerel işçilerle kolay üretilebilir ve mümkün olduğunca düşük bütçeli olmak zorundaydı. Malzeme seçerken ise dikkat etmemiz gereken hafifliğiydi: Deprem esnasında binanın yükünden kaynaklanacak yatay momentuma dayanıklılığı sağlamalıydı.

Tasarım prensibimiz sadece bilindik okul sınıfları üretmek değildi, bir doğal afetin mağdurları olmuş çocuklara yeniden neşelenebilecekleri bir ortam yaratmaktı. İhtiyaç duyulan üç sınıfın bir yapı içinde birleştiği ve böylece kapladıkları alanın en aza indiği bir şema çizdik. Her sınıf, öğrencilerin ayakkabılarını koyabileceği bir ara alanla başlıyor ve bu ara mekanlar aynı zamanda gürültünün etkisini de azaltıyor.

Arazinin eğimini de mimari bir öğeye dönüştürdük ve yapının altında çok işlevli bir yarı açık mekan olarak kurguladık. Mimarinin bağlamıyla ahenk içinde olmasını sağlamak ve yerel olanın pahalı ve modern malzemelerin yerine geçebileceğini gösterebilmek için doğal malzemeleri özellikle vurguladık. Tüm yapısal elemanları sağlam ve güvenli olduğu mesajını iletebilmek ve gereksiz uygulama harcamalarını da azaltmak için sistem ve birimler görünür olacak biçimde tasarladık.

Projede özellikle dikkat çekmek istediğimiz tasarım öğesiyse bambu raflar: Tüm yapı boyunca devam eden raflar, bakımıyla öğrencilerin ilgilenecekleri bitkiler için alan yaratıyorlar. Bu bitkilik raflar, hem yapıyı estetik olarak değiştiriyor hem de çocukları düşmekten koruyan bir korkuluk görevi üstleniyor. Bu yatay saksılarla çocuklara vermek istediğimiz mesajsa şu: Doğa, tüm sertliği ve acımasızlığıyla felaketlere sebep olabilir; ancak aynı zamanda, her bir günümüze neşe ve güzellik de katabilir.