Sıradışı Meydan

Szczecin Ulusal Müzesi - Przełomy Diyalog Merkezi, şehrin politik geçmişine dair izler taşıyan ancak aktif bir kamusal kullanım kazanamayan bir alanda konumlanıyor. Sovyet dönemi sonrası bağımsız işçi sendikasına ithafen Dayanışma Meydanı olarak adlandırılan alana 2005 yılında, burada düzenlenen bir protestoda hayatını kaybeden işçiler anısına bir anıt yerleştirilmiş. Meydanın, taşıdığı sembolik anlamların yanında trafikle çevrelenen bir geçiş mekanı olmaya devam etmesi üzerine, bölgenin yeni anlamlar ve kullanımlar kazanması adına adımlar atılmaya başlanmış. Yıkılan konser salonu yerine inşa edilen ve ulusal müzenin şekillenmesinde payı olan Szczecin Filarmoni Konser Salonu da bu anlamda atılan ilk adımlardan biri olmuş. Tasarlanan müze projesi ise bölgenin kültürel dönüşümüne katkı sunmayı ve oluşturduğu kamusal açık alan ile çevre yapılara bakışı engellemeyen özgür bir kullanım alanı sunmayı amaçlıyor.

Prekast beton kullanılarak inşa edilen projede büyük oranda yerin altında konumlanan kapalı mekanlar, iki kata yayılan kalıcı ve geçici sergi alanları ile konferans, atölye gibi farklı kullanımları öngören alanlardan meydana geliyor. Yapının çatısı araziyi hafif bir eğimle geçerek, aynı zamanda yeni meydanın zeminini oluşturuyor. Yerden yükselen iki hacmin arasında kalan meydanın oluşturduğu eğimli geçiş aksı, projeden önce var olan yaya geçiş hareketini takip ediyor. Alanın kuzeydoğu ucunda yükselen hacim müzenin ana girişini oluştururken, açılır-kapanır kanatlarla tanımlanan giriş çıkışlar dinamik bir cepheye dönüşüyor. Meydan bölümünden yapıya uzanan rampa ise ikinci bir giriş daha sunuyor. Arazinin güneybatı ucunda yükselen hacim ise mevcut trafiğe karşı bir perdeleme etkisi yapmayı amaçlıyor. Proje, mevcut arazi sınırından biraz içeri çekilerek yerleşiyor ve böylece filarmoni salonuna bakan sınırda bulunan ağaçlar ile anıt korunmuş oluyor.

Sunulan bu sıradışı meydan, eğimli yüzeyleri nedeniyle düzenlenen ilk resmi törende protokol karmaşasına neden olmuş olsa da, projenin asıl kullanıcısı olarak öngörülen halk zamanla mekanı farklı şekillerde deneyimlemeye başlamış. Yazın kaykay, paten gibi sporların, film gösterimlerinin yapılmaya başlandığı meydan, kış aylarında ise kızakla kaymanın mümkün olduğu bir yer haline gelmiş.