Tasarla ve Yap! Stüdyosu: Gerçekleşen Hayaller

DERYA UZAL AHMET SEZGİN

Geçtiğimiz aylarda Hayallere Köprü projesine yer verdiğimiz MEF Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Tasarla ve Yap! Stüdyosu 2016 yaz stajı kapsamında, yine birinci sınıf öğrencileriyle yeni projeler üretildi. Stüdyo, öğrencilere tasarım ve üretim sorunlarını, kullanıcı ve yerel yönetimlerle iletişimi doğrudan deneyimleme fırsatı veriyor.

MEF Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi’nin (FADA) düzenlediği Tasarla ve Yap! 2016 yılı yaz stajı kapsamında, fakülte öğrencileri sosyal fayda sağlayacak projeler tasarlayıp inşa etmeye devam etti. 2015 projesi sırasında belediyeyle kurulan işbirliği, Tasarla ve Yap! 2016 konularının ortaya çıkmasına yardımcı oldu. Yerel yönetimler ve yerel kalkınmayı destekleyen kurumların desteğiyle dördü MEF Üniversitesi’nin içinde bulunduğu Sarıyer ilçesinde bir diğeri Aydın’ın Kasaplar köyünde toplam beş proje, ilkokul öğrencilerinin zihinsel ve bedensel gelişimleri için mekanlar yaratmayı amaçladı. Ayazağa’daki Ayazağa İlkokulu’nda İngilizce odası ve okul bahçesinde oyun alanı, Rumeli Kavağı’nda Güney Kıldıran İlkokulu’nda oyun alanı ve çok amaçlı oda, Azdın Kasaplar Köyü İlkokulu’nda oyun alanı farklı beş öğrenci grubu tarafından aynı anda gerçekleştirildi.

Tasarla ve Yap! 2016’ya katılan mimarlık öğrencileri projelerinde gerçek sorunlara ve kullanıcıların taleplerine yönelik tasarım önerileri geliştirme şansını buldular. Değişken yaş grupları için tasarlanan açık ve kapalı alanlarda kullanıcı özelinde ne gibi gereklilik ve önlemlere ihtiyaç duyulduğunu tartıştılar. Tasarım ve üretim sürecinin her aşamasında, sürece dahil olan tüm aktörlerin aktif katılımı da sağlanmaya çalışıldı. İlkokul öğrencileri, eğitimciler ve yerel kullanıcılar ile tasarımın farklı aşamalarında iletişim kuruldu ve tasarım kararlarına katılmaları teşvik edildi. Tasarla ve Yap! projeleri sınırlı bütçeyle gerçekleştirildiği için mimarlık öğrencileri az sayıda malzeme ve ekipmandan yola çıkarak gelişmiş tasarımlar üretmeyi hedeflediler. Kullanılmış malzemenin projelerinde yeniden kullanıma kazandırılması konusunda fikir sahibi oldular. Yapılan tasarımların tümden detaya, detaydan uygulamaya giden sürecini yaşadılar ve ahşap ve beton gibi temel yapı malzemelerinin hangi alet ve teknikle işlenebileceğini öğrendiler. Mimarlık öğrencileri, stüdyoda maket ölçeğinde performansı tartışılan projelerin, bu inşa süreci boyunca ve gerçek hayatta ne gibi sorunlarla karşılaştığını ve sorunların karşısında tasarımı iyileştirme yöntemlerini şantiyede deneyimleme şansı yakaladılar.

Tasarla ve Yap! stajları, öğrenciler için mimarlığı yapma biçimleriyle erken yaşta ve yoğun bir şekilde tanışma fırsatı yakaladı. Projelerde yer alan öğrenciler ve eğitimciler açısından yeni bir iletişim ve yapma yöntemi oluşurken, yerel yönetim ve destekçilerle kalıcı ilişkiler kurulmasını da sağladı. Bu birikim, Tasarla ve Yap! stajlarının farklı konu ve ölçekleriyle süreklilik kazanıyor.

m3 (AYAZAĞA İLKOKULU BAHÇESİ)

m3 / ayazağa ilkokulu bahçesi
m3 / ayazağa ilkokulu bahçesi
m3 / ayazağa ilkokulu bahçesi
m3 / ayazağa ilkokulu bahçesi

m3, oyun alanları ve açık alan düzenlemesi projesi Mayıs-Temmuz 2016 tarihlerinde Ayazağa İlk ve Ortaokulu’nda gerçekleştirildi. MEF Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi 1. sınıf öğrencileri ve hocalarıyla Herkes İçin Mimarlık Derneği’nin beraber çalıştığı projede, geçen sene yapılan “Hayallere Köprü” projesiyle kullanıma kazandırılan bahçede çeşitli oyun ve oturma birimleriyle sahne tasarım ve uygulamaları yapıldı. Okul hocaları ve velilerinin isteği doğrultusunda ağırlıklı olarak beton elemanların tasarlandığı çalışmada, ahşap ve metal malzemelerin betonla birleşim denemeleri üstüne yoğunlaşıldı. Mayıs ayında MEF Üniversitesi stüdyolarında yapılan tasarım çalışmaları sonucunda geliştirilen tasarımlar, Haziran ayında sahada öğrenciler, hocalar ve Herkes İçin Mimarlık Derneği üyeleri tarafından uygulandı. Bahçede belirlenen iki platform üzerinde yükselen prizmatik beton elemanlar kimi yerde birleşip kimi yerde ayrılarak bir oyun parkuru oluşturdu. Ahşap ve metal malzemeden üretilen barfiks küpü ve denge tahtaları da prizmalar ve kademeli sahnelerle birleşti. Sahnelerin önünde üretilen oturma birimlerinde ve parkur prizmalarının bazılarına betonla aynı bitiş seviyesinde birleşen ahşap parçalar yerleştirildi. Uygulamaların sonunda gerçekleştirilen zemin ve yüzey boyamaları ile parkurun görsel bağlantısı güçlendirilmiş oldu.

tasarım ekibi: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. sınıf öğrencileri
öğrenciler: Aleyna Vardar, Begüm Acar, Berin Erikçi, Beste Karaduman, Buğçenur Fıstaçoğlu, Buse Çiftlik, Çağatay Çelik, Ece Nakışçı, Efe Palas, Ege Manzak, Emir Hacısaffet, Eren Hatice Gedik, Eyüp Arıkboğa, Gamze Sunar, Gülçin Apaydın, Hüseyin Furkan Şenoğlu, İremsu Sarıoğlu, Jülide Gökçe Ağu, Kübra Aksoy, Merve Akdoğan, Naz Balekoğlu, Ramazan Ersin, Rümeysa Aksoy, Selin Tüysüz, Serpil Kardaş, Süleyman Aras, Tanya Davutoğlu, Zeynep Akyol
proje yürütücüleri: Bengi Güldoğan, Emre Gündoğdu, Merve Gül Özokcu
uygulama: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. sınıf öğrencileri, Bengi Güldoğan, Herkes İçin Mimarlık Derneği (Anıl Tunahioğlu, Ekin Güneş, Emre Gündoğdu, Mert Can Ildız, Merve Gül Özokcu, Özge Öcal, Sercan Koçak, Serkan Kurt, Yağmur Kutlar, Yasemin Sünbül)
uygulama desteği: Oyak Beton, Pattu Mimarlık, Sarıyer Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü, Sarıyer Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü, TAV

BROCA (AYAZAĞA İLKOKULU İNGİLİZCE ODASI)

broca / ayazağa ilkokulu ingilizce odası
broca / ayazağa ilkokulu ingilizce odası
broca / ayazağa ilkokulu ingilizce odası

Broca, iç mekanda bütüncül tasarım bilgisini geliştirme hedefiyle yapıldı. 15 günlük tasarım süreci, okulda ders veren ingilizce öğretmenleri ve okul yönetimiyle iş birliği içinde yürüdü. Öğrencilerin ihtiyaçları doğrultusunda yeni öğrenme biçimlerini destekleyecek esnek mekanlar oluşturmak tasarımın temel hedefiydi. İngilizce sınıfında yapılan farklı aktivitelere (kukla oynatma, drama, kelime öğrenme…) göre sınıf dönüşebilmeli, bu aktivitelere uygun mekanları sağlayabilmeliydi. Tüm duvar yüzeylerinin öğrenme, görme, depolama amacıyla kullanılabilmesi için bütüncül bir duvar fikri ortaya çıktı. Bu yüzeyler okul sıralarının yönlendirmesiyle farklı amaçlarda kullanılabilecek, farklı oturma biçimlerine olanak sağlayacaktı. Var olan bir sınıfı yeniden ele alıp dönüştürürken malzeme seçimleri de bu doğrultuda yapılarak re-use osb ve su kontrası kullanıldı. Formun sürekliliği ve tasarlanan üç boyutlu desenin okunması için ahşap elemanların yanı sıra duvar yüzeylerine farklı renk boyalar uygulandı. Hem tasarım sürecini hem de tasarımın uygulamada nasıl değiştiğini görmek, malzemenin imkanlarını tanımak ve yerinde, stüdyoda öngörülmeyen çözümler üretmek Tasarla ve Yap! stüdyosunun amaçları arasındaydı.

tasarım ekibi: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. sınıf öğrencileri
öğrenciler: Hayrünisa Bilgin, İsra Nur Aydın, Ömer Göksal, Sena Ünal, Selin Tüysüz, Berrak Oğrak, Özgürcan Aydın, 
proje yürütücüleri: Eda Yeyman, Egemen Nardereli
uygulama: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. Sınıf öğrencileri
uygulama desteği: DS Mimarlık, Pattu Mimarlık, Sarıyer Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü, TAV

OMNİBÜS (GÜNEY KILDIRAN İLKOKULU ÇOK AMAÇLI ODA)

omnibüs / güney kıldıran ilkokulu çok amaçlı oda
omnibüs / güney kıldıran ilkokulu çok amaçlı oda
omnibüs / güney kıldıran ilkokulu çok amaçlı oda

Omnibüs, tasarım ve üretimin bütün olarak deneyimlendiği bir süreçle Güney Kıldıran İlkokulu’na çok amaçlı oda kazandırmak amacıyla gerçekleştirildi. Çok amaçlı odanın okulda gerçekleşecek farklı etkinlikler için versatil ve mevcut dersliklerinden ayrışacak bir tasarım amaçlandı. Okul müdiresi ve öğretmenleri ile görüşmelerle okulun ihtiyaçlarının ve taleplerinin belirlenmesinin ardından geliştirilen tasarım, odanın dış cephesini hobi bahçesine açtı, oturaklar yerine öğrencilerin serbest biçimde oturabileceği basamaklar yapıldı ve içinde bir sahne oluşturuldu. Basamak formunu belirleyen hareketli çizgi zemin döşemesi, aydınlatma armatürleri ve odanın bölünmesinde sürdürüldü ve tasarımın tümüne yansıdı. Eski kazan dairesi olan odanın dönüşümü, sıhhi tesisat, sabit oturma basamakları, pencere doğraması, sıva ve boya, yer döşemesi, elektrik armatürleri gibi çok sayıda ve farklı iş kalemi içerdi. Yoğun deneyim ve ekipman gerektiren iş kalemlerinin yapılması Sarıyer Belediyesi ekiplerinin desteğiyle mümkün oldu. Öğrencilerin yoğun bir çalışmayla tasarım, imalat ve koordinasyon deneyimine sahip olduğu bu proje, okula tasarım ürünü çok amaçlı oda kazandırdı.

tasarım ekibi: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. sınıf öğrencileri
öğrenciler: Elif Lahor, Miray Akbulut, Mehmet, Eroğlu, İlayda Baydemir, Berfin Salebcioğlu, Gülfem  Bayraktar, Öykü Beşer, Sami Yücel, Betül Çakmak, Aybike Şenkaya, Nagehan Taviloğlu
proje yürütücüleri: Ahmet Sezgin, Hazal Seval
uygulama: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. Sınıf Öğrencileri
uygulama desteği: DS Mimarlık, Sarıyer Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü, TAV

KÜPKÜP (GÜNEY KILDIRAN ANAOKULU OYUN ALANI)

küpküp / güney kıldıran anaokulu oyun alanı
küpküp / güney kıldıran anaokulu oyun alanı
küpküp / güney kıldıran anaokulu oyun alanı
küpküp / güney kıldıran anaokulu oyun alanı

Küpküp’ün tasarımının amacı çocukların sahiplenip tanımlayacağı ve yaratıcılıklarını tetikleyeceği mekanlar yaratmaktı. Çocuk boyundan yola çıkılarak belirlenen 140 cm kenar uzunluğuna sahip ahşap küpler tasarımın temelini oluşturdu. Farklı işlev ve boyutlarda çoğaltılan bu küpler bir dil birliği içinde çocukların gelişimleri için gerekli fiziksel ortamı sağlıyor. Ağaç ev, müzik küpü, bulmaca, masal köşesi, denge ipi, yazı ve çizim küpleri, içinde çocukların zihin, beden ve duygu gelişimini sağlamak için kurgulandılar. Küpler içinde yer alan oyun temaları, öğrencilerin gözlemleri ve anaokulu öğretmenleri ile görüşmeleri sonucunda ortaya çıktı. Bu süreç, çocuklara ait bir mekan ortaya çıkartırken çocuklarla öğretmenler arasındaki yakın ve gözetici ilişkiyi engellememek gerektiğini de gösterdi. Küplerin yüksekliği çocukları oyun alanının içine girerek mekanları sahiplenmesine davet ederken yetişkinleri, görüşlerini engellemeden sınırlandırıyor. Öğrencilerin az sayıda malzeme çeşitliliğiyle (ahşap kereste, OSB, su kontrası, halat) gelişkin bir tasarım ortaya çıkardığı bu proje, okula kimlikli bir oyun alanı kazandırdı.

tasarım ekibi: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. sınıf öğrencileri
öğrenciler: Uğur Güler, Osman Faruk Akkum, Kürşat Apaydın, Kübra Erguvan, Yağmur Yıldırım, Melike Özden, Ayberk Özdemir, Alpaslan Turan, Emre Yurttaşer, Ubeydullah Yaşar, Hürcan Bayram, Azad Onur Demir, Tunahan Çelen, Dilşad Turna, Melike Tarakçı, Ahmet Sezai Aygül
proje yürütücüleri: Ahmet Sezgin, Hazal Seval
uygulama: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. Sınıf Öğrencileri
uygulama desteği: Rönesans Holding, Sarıyer Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü, Sarıyer Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü

DOLAMBAÇ (KASAPLAR KÖYÜ İLKOKULU OYUN ALANI)

dolambaç, kasaplar köyü, kasaplar köyü ilkokulu oyun alanı
dolambaç / kasaplar köyü ilkokulu oyun alanı
dolambaç / kasaplar köyü ilkokulu oyun alanı
dolambaç / kasaplar köyü ilkokulu oyun alanı

Dolambaç oyun parkı projesi yerine ait, bütüncül tasarım bilgisini geliştirme hedefiyle bir araya gelen Yapı Biyolojisi & Ekolojisi Enstitüsü (YBE) ve MEF Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi 1. sınıf öğrencileri tarafından 6-19 Haziran tarihlerinde Aydın'ın Kasaplar Köyü’nde gerçekleştirildi. Stüdyo ortamında öğrenciler tarafından tasarlanan proje devamında, 15 gün boyunca aralıksız, yerinde uygulandı. Projenin uygulama ayağına, bölgede yerel kalkınmayı destekleyen Tabİder ev sahipliği yaptı. Tasarımda öncelikli hedef, köy okulu öğrencilerine ve köy çocuklarına ait bir mekan yaratmak, alanın çocuklar tarafından keşfedilmesi ve onların istekleri doğrultusunda dönüşebilmesini sağlamaktı. İstanbul’daki çalışma, yoğun bir iş programıyla, 10 gün içinde tamamlandı. Aydın’da ise marangozhanede parçaların üretilmesi, alanın hazırlanması, parçaların montajı süreçleri ile devam etti. Okul bahçesinin bir parçası haline gelecek, başlangıcını ve döngülerini çocukların belirleyeceği bir oyun parkuru yaratıldı.

tasarım ekibi: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. Sınıf Öğrencileri
öğrenciler: Ali Güzel, Ayşegül Şeker, Betül Çevik, Ceren İlayda Kaya, Eda Şimşek, Halit Özten, İlayda Kalender, Melike Kavalalı, Mustafa Mert Korkmaz, Nazlıcan Apaydın, Nimet Değertaş, Selin Alara Bilgin, Yusuf Aras Kalkan
proje yürütücüleri: And Akman, Derya Uzal, Merve Gül Özokcu, Merve Titiz, Nilgül Özgür
uygulama: MEF Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1. Sınıf Öğrencileri, YBE - Yapı Biyoloji Ensititüsü
uygulama desteği: TABİT

Etiketler: