Lagina, bugünkü adıyla Turgut, kömür için kaldırılacak köylerden biri. Turgut ve çevresi sadece Lagina’yı değil, çok daha fazla kültürel mirası barındırıyor.
Ulusal ve sosyal medyada, zaman zaman, Balkanlar'da özgün işlevini kaybetmiş bir Osmanlı camisinin dramı, İslam dinine saygısızlık ve Türk düşmanlığı ile çeşnilendirilerek sunulur.
Mimarlığın ortadan yarılmış gibi bir vaziyette olması düşündürücü: Bir tarafta ihyacılar, “aslına uygun yapmacılar”, diğer tarafta modernciler, “yıldız mimarlar”.
Başlığı gördüğünde “Ne diyor bu kadın!” diyerek yerinden zıplayacak bir sürü dostum var AKM’nin yıkılmaması için son güne kadar mücadele eden.
Kentsel mekanda hangi mekanların muhafaza edileceği, hangilerinin dönüşüme tabi tutulacağı öncelikle politik bir meseledir.
Tarihi yapıların maruz kalacağı her müdahale, her yenileme, her dönüşüm özünde bir eklemlenme olgusu barındırıyor.
Uzun süreden beri “bekleme odası”ndayız. ...Beklemek, sanıldığı gibi durağan bir eylem değil, aksine, kişiyi düşünmeye, sorgulamaya ve yüzleşmeye iten bir hesaplaşma süreci.
Yeni ve eskinin mimaride bir arada kullanılması, tarihi karakterin korunmasını sağlarken binanın işlevselliğini ve kullanımını artırarak yapıyı yeniden canlandırır.
Koruma, esasen hafızayı diri tutma, hatırla(t)ma çabasıdır. Bu çabayı besleyen iki farklı disiplin olan edebiyat ve mimarlık, koruma zemininde buluşurlar.
Zira koruma, toplumların geçmişleriyle yapılı çevre üzerinden ilişkiye geçmelerinin başlıca araçları arasında sayılır. Ancak ana akım yaklaşımlar korumayı genelde anıtsal addedilen binaların muhafazası ve fiziksel olarak güçlendirilmeleri olarak algılar.
Koruma ve sinema ilişkisini filmlerde kullanılan mekanlar ve bu mekanların “iki-yönlü” bellek değeri çerçevesinde ele aldık.
Kaynağını kullanan arkeolog araştırır, tespitler yapar, yorumlar. Peki koruma eylemi bu sürecin neresinde yer alır, arkeolog nasıl korur?
"AKM binasının tescil kararının kaldırılması ve özellikle de (bu kadar çalışan, yazan, çizen, konuşan, sunan, kurullarda yer alan uzmanın mesleki ortamlarda varlıkları hissedilirken) sessiz sedasız kaldırılabilmiş olması, AKM’nin yıkılmasından daha spekülatif ve bir o kadar da dehşet verici bir haberdir."