11.11.2014
Dolu ve Boşun Hiyerarşik Düzeni
Port Sudan Çocuk Sağlığı Merkezi, zorlu iklimi koşullarına uygun ara mekanlarıyla çöl üzerinde lineer bir şekilde uzanıyor.
MAXXI (Roma Yirmi Birinci Yüzyıl Müzesi) tarafından bütçenin %92’sinin karşılanmasıyla inşa edilen çocuk sağlığı merkezi, Port Sudan’ın gelişimi açısından büyük önem taşıyor.
Klinik, Port Sudan’ın çeperinde yer alıyor ve şehrin denizle olan tek bağlantısının buradaki liman ile sağlanıyor olması bölgenin önemini artırıyor. Son on yıllık bir süreçte bölgenin nüfusu göç nedeniyle 30,000’den 500,000’e ulaşınca liman bölgesi büyümeye başladı. Klinik binası ise genişleyen şehrin kuzeybatısında, kerpiçten yapılmış kulübe ve evlerin olduğu, gelir düzeyi düşük bir bölgede yer alıyor. Çocuk sağlığı merkezini Arap evlerinin yerleşim kurallarından beslenen oldukça basit bir bina olarak tasarladık fakat güneşe maruz kalan alanları küçülterek geniş mekanlar oluşturduk. Tasarım, dolu ve boşun hiyerarşik düzeninin bütün bir binaya yansıtılmasıyla ortaya çıktı. Tek katlı bina 780 m2 alana sahip ve 14 adet yatılı hasta yatağı, 4 adet yoğun bakım yatağı, 3 adet gündüz hasta bakım kliniği, eczane ve tanısal servis merkezi barındırıyor. Kliniğin girişinde bekleme salonuna hükmeden, dış bahçeye doğru devamlılık gösteren bir ağaç bulunuyor.
Mekanı canlandırmak için binanın giriş kısmında yer alan meydan-bahçe olarak tarif ettiğimiz oluşum, yetişkinler için bir etkinlik alanı gibi. Bahçenin güney bölümündeki kamusal parkta ise oyun bahçesi ve küçük bir spor alanı mevcut. Yeşilin gerçek sosyal katalizör olarak kullanıldığı bu meydan, bir çeşit tedavi bahçesi olarak adlandırılabilir. İç mekanda kadınların sokağı kendileri görünmeden izleyebilecekleri tipik ahşap kepenklerden kullandık.
Sudan Limanı’nda yıllık sıcaklık genelde 50°C’ye ulaşıyor ve nem de %5-10 arasında oluyor. Doğrudan gelen güneş radyasyonundan korunmak için hastanenin iç mekanlarında sınırlı açıklıklar tasarladık ve doğal fiber panellerle perdeleme gerçekleştirdik. Doğal ve yapay olanaklarla havalandırmayı sağladık. Örgü bambu koruyucularla yürüyüş yollarını ve bekleme alanlarını örttük. Hava akımını kontrol altına almak için “badgir” denilen geleneksel İran doğal havalandırma sistemlerinden esinlenen doğal arıtma sistemini kullandık. Bu sistem ile birlikte endüstriyel ve mekanik bir soğutma sistemi olan su soğutucusunu da kullandık.
Bu projede havanın dağılımındaki verimlilik ve akışkanların dinamiği üzerinde çalıştık. Sahra Çölü’nün alt kısımlarındaki iklim bölgelerinde sadece teknolojinin değil, aynı zamanda düşük giderli sistemlerin ve aşırı bir sadeliğin kullanılması gerekiyor. Soğutma sistemlerinin kullanımını azalttık ve bu durum kliniğin gelecekteki bakımına ve yönetimine katkıda bulundu.
Sağlık ve çevreyi bir araya getirmek, çevresel hakları olan ve ilerleyen bir kültür barındırmak, enerjisi ve doğal kaynakları sömürülen milletlere bir gelecek sağlayacaktır diye düşünüyoruz.
