Zamansız
Bir hamam... İki büyük göz. Bir de giriş mekanı. Her göz dört duvarla çevrili, bir kubbe ile örtülü.
Bu tarihi hamamda tarihin dışına taşan bir şey var. Arketipal formların da ötesinde bir şey: İnsanın maddeyi, maddenin boşluğu ve ışığı biçimlendirme gücü. Mimarlığın zamanlar ötesi çekirdeği, insanın madde ve ışıkla kurduğu bu ilişkiden çıkıyor. Yapının hangi yüzyılda yapıldığına, onun içine giren insanın hangi zamanda yaşadığına bakmaksızın, mimarlığın gücü insanın varlığına dokunuyor.
Hamam bir kentin, tarihin, bağlamın içinde duruyor: Bugünün Antalya’sında 19. yüzyıldan kalma bir yapı. Fakat soğukluğa adımımızı attığımız ilk anda bugünün bağlamı dışarıda kalıyor. Mekanı bugünün zamanına bağlayan tek şey kalın duvarlardan içeriye süzülen gün ışığı. Bir göz daha içeriye, ılıklığa girdiğimizde ışık bu sefer kubbedeki deliklerden mekana iniyor. Güneşin konumuna göre yoğunlaşıp seyrelerek, biçimlenerek kubbeden geçip duvara vuruyor. Tıpkı bir güneş saati gibi. Fakat ışığın zamanı olur mu?
Şimdi bir adım daha atıyoruz ve sıcaklığa giriyoruz. Burası hamamın kalbi. Yine bir göz, mekanı örten göz göz olmuş bir kubbe. Fakat dışarıdaki zamandan iz yok bu sefer burada. Kubbeden içeri süzülen ışık, bugün ile bağını koparmış; zamandan azade davranıyor. Zaman, dünya zaman-mekanından başka bir biçimde akıyor. Adeta kendi varlığını geri çekiyor. Mekan, bu dünyadan olmayan bir zaman rejimi içinde deviniyor. Zamansızlaşıyor.
Böylece zamansız olan, akıp giden zamanın kendisinden bile arınıyor. Geriye yalnızca nüfuz edilemez bir öz kalıyor. Hem zamana, hem de maddeye dair...
Ne düşünüyorsunuz?
İlgili İçerikler:
-
Yeni bir Bienalin Eşiğinde: “Aura ve Sergilenebilirlik”*
Bienaller mevsimine girdiğimiz bu aylarda, sanat deneyimine ve bununla ilgili olarak bienallerin tarihine farklı bir açıdan bakmak mümkün mü? Damla Göre, bu soruyu, Walter Benjamin ve sanat eserinin giderek değişen alımlanışı aracılığıyla ele aldı.
-
Acaba Size “Antroposen” Yerine “Antreposen” Diyebilir Miyim?
Eğer mimari kararların da ekosisteminden söz ediyorsak, aradaki farkı ortaya koyan bir mimari eylemsellik, süreci bütünüyle bambaşka bir modele sıçratacak bir kurgulama potansiyeline sahip.
-
Bir Halk Sağlığı Sorunu Olarak Bienaller
16. İstanbul Bienali’nin, doğrudan veya dolaylı yoldan ilişkili olduğu halk sağlığı problemlerini bertaraf etmesi için, asbestli mekanları terk-i diyar eylemesi tek başına yeterli olmayabilir.
-
Vardiya: Esnasında ve Sonrasında
16. Venedik Bienali Uluslararası Mimarlık Sergisi’nde mimarlık öğrencilerini vardiyalar halinde sürece dahil eden Türkiye Pavyonu’nu ve düzenlenen 13 farklı atölyede elde edilen birikimi, projenin küratörleri ile konuştuk.
-
Chicago Mimarlık Bienali 2019
-
4.İstanbul Tasarım Bienali 22 Eylül'de Ziyarete Açılıyor
-
Odaklar Dizisi
-
İstanbul Bienali'nden Sanatçı ve Araştırmacılara Çağrı