Aidiyeti Güçlendirmek İçin Katılım

16-18 Mayıs tarihleri arasında naif ve romantik bir çağrıyla yola çıktığımız “Düşlerinle Gel” adlı etkileşimli panomuz Beşiktaş'ta büyük ilgi duydu. Pano çeşitli insanların fikirleri ve renkleri ile kendine bir yaşama alanı inşa etti. Düşle Beşiktaş Gençlik Festivali için ekibimizce tasarlanan pano, Beşiktaş merkezindeki Demokrasi Meydanı'nda, Beşiktaş hakkındaki fikirlerinizi, yaşınıza göre seçtiğiniz renkli iplerle işlediğiniz büyük, renkli bir haritaya dönüştü. Her günün sonunda panoya işlenen ipleri titizlikle tek tek saydık ve katılımcıların fikirlerini kayda geçirdik. Düşle Beşiktaş Festivali’ndeki üç günlük etkinliğimiz boyunca, hem kentimizi paylaştığımız kişiler ve kendimize dair birçok şey öğrendik hem de çok keyifli vakit geçirdik. Yaptığımız renkli anket aracılığıyla çeşitli bakış açılarından kimselerin şehri nasıl kullandıklarını, ilişkinliklerini (aidiyetlerini) ve memnuniyet durumlarını kaydetme fırsatı yakaladık.

Etkileşimli haritalama yöntemi ile oluşturduğumuz panomuzu hazırlarken son derece heyecanlıydık. Kasım ayında gerçekleştirdiğimiz Yavaşla ve Keşfet kent atölyelerinden birikimlerimizi de yansıttığımız sorulara ve cevaplara gelecek tepkileri merak ediyorduk. Acaba insanlar bu yöntemi nasıl karşılayacaklardı? Sokakta karşılaştıkları diğer anketler gibi bizi de geri çevireceklerine yönelik biraz çekincemiz vardı açıkçası.

"Düşlerinle Gel" panosundaki yöntemimizi Kasım 2014’te yaptığımız Yavaşla ve Keşfet kent atölyelerinden yola çıkarak hazırladık. Açık alanda ve soğukta, gönüllü katılımcılarımızla yaptığımız atölyede insanların açık uçlu ancak net soruları yanıtlamada istekli olduklarını keşfettik. Beşiktaş'taki yaşamlarında bazı konu başlıklarının (yeşil alanların kullanışlılığı, ulaşım vb) onlar için önemli olduğunu, bunu yerel yönetime ulaştırma şanslarının fazla olmadığını değerlendirdik. Ekibimizce yaptığımız analizler ile hem ilgi çekici hem de doğru bilgiye ulaşabileceğimiz bir tasarım geliştirdik.

Demografik bilgileri sadece yaş aralığı olarak almanın yeterli olacağı kanaatine vararak insanlarla yakın durabilecek bir dille iletişim kurduk. Katılımcıların Beşiktaş'la ilişkinlik derecelerinden yola çıkarak bir tasarı hazırladık. Sorularımız arasında kişilerin ulaşım yöntemleri, özel işlevlendirilmiş yolların durumu, yeşil alanların kullanışlılığı, kültür ve sanat etkinliklerindeki öncelikli tercihler, konfor ve güven hissiyatı, ilçenin yaşanabilirliği gibi konuları işledik. Son olarak da kentlerde büyük bir karışıklık olarak gördüğümüz Beşiktaşlı hissetme ilişkinliklerine dair sorularla bitirdik. Dileyenler (özellikle de çocuklar) açtığımız deftere düşlerini, hayallerini ve isteklerini de yazıp çizdiler.

Sonuç olarak üç gün boyunca Beşiktaş Demokrasi Meydanı’nda gerçekleştirdiğimiz etkinliğimizde panomuz büyük ilgi gördü. Özellikle gençlerin yoğun katılım gösterdiği panomuza (bakınız mavi renklerin çokluğu), çocukların (7-12 yaş arası) da en az büyükler kadar ilgili olduğunu ve soruları bir yetişkin ciddiyetiyle cevapladıklarını gördük. Kimisinin boyu da erişmiyordu, çocuklarla birlikte doladık ipleri… Yaşlıların çevrelerine ne kadar hassas ve duyarlı olduğunu, kentin gelişimine ne kadar yalın bir gözlemle dahil olduklarını keşfettik.

Her günün sonunda yaşlara göre sarılan ipleri tek tek sayarak toplarken, insanlar büyük merakla beklediler. Akşamları kuyruk oluşturup yapmaya devam ettiler, biz de bu ilgi karşılığında panomuzu gece yaşamına da dahil ettik. Sabah bir geldik ki, onlarca insan kendi kendine örmüş iplerini, doldurmuş anketini. Panoya zerre kadar zarar verilmemiş, ipler ve hatta makas bile yerli yerinde! Sabah gördüğümüz bu görüntü muhteşemdi.

Bizler öğrendik ki her yaştan ve her kesimden insanın şehir ve ilişkinlikleri hakkında konuşacağı, aktaracağı çok fazla şey varmış. Yeter ki aktarım şekilleri keyifli ve güvenilir bir hale getirilsin... Sokakta yaşayanların panoyu sahiplenmesi, katılım göstermesi ve ilgiyle takip etmesi de bir diğer mutluluk verici gözlemimizdi. Bizler kendi dünyamızda sonu gelmeyen gündelik koşuşturmanıza saplanıp kalmışken, sokak ışıklarının rahatsız ediciliği gibi şehre ve hayata dair hiç farketmediğiniz gerçeklikleri bizimle paylaştılar.

Festival bitiminden sonra panomuz taşınmak üzere konacağı araca sığmadı, sığamadı, sığmak istemedi. “Düşlerinle Gel” panomuz meydanda kendi yaşamını kurdu ve devam ettiriyor. Bundan sonrasındaysa sırada yerel yönetim yetkililerinin de ilgisi olur ise analiz çalışmaları var. Rengarenk bir şekilde Beşiktaş'ta hayalini kurduğumuz geleceğin yolunu çizmemize yardımcı olduğu için tüm katılımcılarımıza ve panoyu yaşatanlara teşekkür ediyoruz.

Etkinliğin gerçekleşmesinde pay sahibi olan Düşle Beşiktaş Festivali koordinatörü Elif Dağıstan'a, Hakan Felek'e ve her türlü katkılarını paylaşan Sosyal Kuluçka Merkezi'ne teşekkür ederiz.

---

* Şehrine Ses Ver, kentte ortak üretim kültürünü oluşturan ve yaygınlaştıran bir sosyal tasarım girişimidir.

Detaylı bilgi için: www.sehrinesesver.com

İletişim için: [email protected]