Kamusal Mekanı Canlandıran Enerji

Bir kamusal mekan enerji bakımından kendi kendine yeterli hale gelse ne olur? Peki ya bu kamusal mekan kentlilerin enerji yönetimi için bir laboratuvar işlevi görse? Bu soruların yanıtlarını aramak için Madrid’deki Malasaña mahallesinin göbeğinde bir kentsel deney gerçekleştirildi. Mimar Ribera Bahçeleri’ne eklenen kentsel aygıtlar bir açık derslik, küçük bir sahne ve bir bilgi edinme noktası-enerji toplacıyıcı. Bu enerji toplayıcı meydanda gereksinim duyan tüm kullanıcıların kentsel aygıtları kullanabilmeleri için 2KW/saatlik enerji sağlıyor. Bu üç aygıt ayrıca bir Twitter botu @plaza_tribunal aracılığıyla birbirlerine bağlanıyor; bu bot meydanın aydınlatma renklerini değiştirmek, çekilen selfileri yayınlamak ya da LED ekranlara mesajlar bırakmak gibi işlevleri yerine getirebiliyor.

Projenin ana fikri enerji öz-yeterliliğinin kentlilerin kamusal alandaki aktiviteleri canlandırması ve de ortaklaşa yönetmesi (özgürleştirilmesi) için nasıl tetikleyici bir rol üstlenebileceğini test etmek üzerine kurulu. Aygıtların enerji depolama sistemlerinde biriktirilen güneş enerjisi sadece cep telefonları ya da bilgisayarları şarj etmek gibi bireysel kullanımlar için değil, daha çok yeni kolektif kullanımların keşfi için düşünüldü, mesela yazlık sinemanın projeksiyonu, sahnede verilecek bir küçük konser ya da açık derslikte bir hikaye anlatıcının performansı için. Enerji öz-yeterliliği, sokaklarda ya da meydanlarda serbestçe enerji kullanımından şimdiye dek yoksun bırakılmış yurttaş girişimlerinin kamusal mekan üzerinde hak iddia etmelerini mümkün kılıyor.

Enerji ve kamusal mekanla ilgili ikinci önemli mesele ise bir kentsel pedagoji gereksinimiyle alakalı. Güneş enerjisi toplayan bataryaların sınırlı enerji üretebiliyor ve depolayabiliyor olması kentlilere sorumlu bir şekilde paylaşılan enerji tüketimini öğretiyor.

Üçüncü olarak ise formel ve enformel mahalle birlikleri ile organize olmayan kentli aktivitelerinin bir arada bulunduğu olası etkinliklerden ortak bir takvim oluşturma ihtimali öne çıkıyor bu projeyle. “Anlık” olanın “alışkanlık” haline gelebileceği ve artık bir istisna hali olarak görülmediği ya da kamusal mekanın sahiplenilmesinin sadece kurumlardan beklenmediği bir yöntem öneriliyor. Enerjiye erişim kamusal alanın geniş katılımlı yurttaş girişimleri tarafından sahiplenilmesinde ve yeni ortak yönetim biçimleri ve kamusal mekanın ortak kullanımı için Kent Konseyi ve mahalle tarafından karma bir yönetim modelinin test edilmesinde ilk adım olarak görülebilir.