Kozmik Mekan

GÖKSU ŞENER

Tasarım fikrini soğuk savaş yıllarındaki gelişmelere dayandıran proje, kentle ilişkisi kuvvetli, işlevselliği ve eğlenceyi bir arada sunan mahaller dizisi yaratıyor.

Kozmonot, ilhamını 1945-1991 yılları arasından, soğuk savaş yıllarından alıyor. Bu, özetle biri Washington’da, diğeri Moskova'da olan iki süper gücün "tüm nükleer füzeleri ateşleme" tuşunun başında bekçilik yaptığı, yarım asırlık oldukça sancılı, diğer yandan kültürel, tasarımsal ve teknolojik gelişmeleri ile tüm dünyaya çağ atlatan bir süreçtir. Bizler ise bu dönemin kendine has estetik değerleri ve deneysel tasarım anlayışının çokça etkisi altında kalarak yetişmiş nesilleriz. Kozmonot’un içinde rastlanabilecek tüm fikir, form, ironi ve detaylar bu anlayıştan besleniyor. İddialı, absürt ve tematik bir mekan yaratma gayreti, tasarım sürecinin odağına yerleşiyor.

Bomonti şubesi, Feriköy Halk Pazarı’nın karşısında 2007 yapımı, otel ve konut kullanımlı bir binanın zemin katında, 800 m2’lik bir alanda yer alıyor.

Mekanın iletişim dili ve kurumsal kimliğinde yer alan ‘’kentli mekan’’ vurgusu ve son yıllarda kentte yaşayanlar için müşterek bir formül olan ‘’pub’’ anlayışı, retro-futuristik bakış açısıyla tekrar yorumlandı. Tasarım süreci, birbirine pasajlar ve aralıklarla açılan çoklu hacimlerden tekil bir hacim elde etme fikriyle başladı. Alanın “L” plan tipli dikdörtgen geometrisi, iç mekanda sıklıkla kullanılan dairesel yüzeyler ve kavisli açıklıklarla keskinliğini yitirdi ve yerini organik bir mekan dolaşımına teslim etti. Ön bahçe, iç mekan ve arka bahçe mahalleri saydam yüzeyler, pencereler ve geniş kapı açıklıklarıyla birbirine bağlanıyor ve iç içe bulunuyor.

Mekanın girişinden genel görüntü
Oturma düzeni
Bar
Oturma düzeni
Farklı oturma birimleri
Oturma düzeni
Barda oturma düzeni

Bir toplaşma ve etkileşim alanı olarak barın, mekanın merkezinde yer alması öncelik olarak belirlendi. Apollo 11’in aya iniş modülü ‘’lunar module lm-2’’den esinlenerek imal edilen bar, postmodern anlayıştan beslenen servis bankosu ve geometrik üst kotu ile birlikte, üç cepheden iç ve dış mekan ile ilişkilendirildi ve mekanın her noktasından görünür kılındı.

Bir barın, içki barından sonra en çok ziyaret edilen mahali ıslak hacimleridir. Açık plan ve cinsiyetsizlik anlayışıyla kurgulanan mekan tuvaletlerine erişim amorf bir tüp ile sağlanıyor ve bu kıvrımlı yüzey kendini kabinlerde de tekrar ediyor.

Mekanda farklı davranış modellerine cevap verecek şekilde çeşitlenen oturma alanları bulunuyor. Pazar yeri cephesinde dışa dönük ve kentle iletişimi kuvvetlendiren mobilya senaryoları kurgulandı örneğin. Arka bahçede ise sosyalliği teşvik edici uzun masalar, çoklu gruplar için oturma nişleri ve tekil gezenler ile serbest çalışanlar için paylaşımlı alanlar yaratıldı. Mekanın değişken etkinlik ajandasına ayak uydurmak ve esnek kalmak adına sabit olmayan mobilyalar ve küçük masalar kullanıldı. İç mekanda konumlanan amfi oturum düzeni, gerekli zamanlarda sahne olarak dönüştürülebiliyor. Tüm mahallerde bulunan mobilya ve aydınlatma elemanları mekanın sahip olduğu tematik bağlama hizmet edecek biçimde tasarlandı, gece ve gündüz farkları avantaja dönüştürüldü, değişen doku ve renkler benimsendi. Her objenin kendi mahalinde kullanıcının o mahal ile kurduğu ilişkiyi daha katmanlı ve “başka” bir hale getirmesi amaçlandı.

Depolama üniteleri
Kemerlerle tanımlanmış alanlar
Dairesel giriş kapısı
Farklı oturma birimleri
Mutfağa bakış
Kat planı
Kesit
Kesit
Kesit
3 boyutlu model

Birbirine yakın tonlarda ve ardışık geometrilerde kullanılan ahşap doğramaları, renkli döşemeleri, tüm mekanı dolaşarak yer yer salıncağa, şömine bacasına, yer yer de masa ve taburelere dönüşen eliptik boruları, bitkilendirmesi, kalabalık barı, bahçe ile bütünleşik mutfağı ve barındırdığı tüm formlarla mekan, yalın ve kontrollü bir kaosun ürünü. Zaman içinde değişmeye ve esnemeye de oldukça elverişli.