22.01.2024
Çanakkale Belediyesi “Yeşil” Yerel Yönetim ve Kültür Merkezi Binası ve Yakın Çevresinin Düzenlenmesi
2012 yılında Çanakkale Belediyesi tarafından açılan Çanakkale Belediyesi “Yeşil” Yerel Yönetim ve Kültür Merkezi Binası ve Yakın Çevresinin Düzenlenmesi Ulusal Mimari Proje Yarışması'nda birinci olan proje, SCRA Mimarlık ve CBN Mimarlık işbirliğiyle hazırlandı.
Uygulama projelerinin hazırlanmasının ardından inşaat süreçlerinin başlamasıyla proje 2023 yılında tamamlandı ve kullanıma açıldı. Ekip projeyi şöyle anlatıyor:
Kentin önemli arterlerinden Demircioğlu Caddesi ve Atatürk Caddesi’ne, sık konut ve ticaret yerleşimlerinden oluşan mahallelere komşu olan proje arazisi, kamusal kullanım açısından çok büyük potansiyeller taşıyor. Kullanıcı yaklaşım yollarının yoğunlukları düşünülerek Atatürk Caddesi ve Demircioğlu Caddesi çeperleri kentliye bırakılarak “kent meydanı” oluşturuldu. Yapı zemininin boşluklu ve geçirgen yapısı yapının meydanla ilişkisini güçlendiriyor. Batı ve doğu cephelerine yerleştirilen girişler (belediye girişi, medyatek-sanat galerisi girişi, meclis ve başkanlık girişi) Batı-Doğu doğrultusunda kentsel geçirgenlik ve erişim sağladı. Kent meydanı yapıdan bağımsız olarak kullanılabilecek farklı işlevlerle donatılarak kentliye kamusal bir ortam niteliği sunuyor. Bu nedenle, meydanda günün her saatinde kullanım hedeflerine uygun iki farklı kot önerildi. Yayaların meydanda farklı kotlara yönelimleri açık alanları geçiş olmanın ötesine taşıyarak yeni kullanım olanakları sağlıyor. Bazen bir nikah sonrası davetlilerin kutlama yaptıkları bir alan, bazen sergi sonrası açık bir fuaye, bazen de günün yoğun temposundan kaçıp bir kahve molası için uğradığınız kafeterya terası...
Belediye meclisi demokrasi ve toplum bilincinin kamusal alanda bir temsili olarak görüldü. Artık politik olmaktan çok sosyolojik olarak algıladığımız kamusallık, politik sistemle sivil toplum arasında bir arayüz işlevi görüyor. Dolayısıyla kamusallık ve kamusal mekân üzerine kurulu bir yapı üretme fikri yurttaşların politik entegrasyonu açısından işlevsel bir yön de taşıyor. Bu nedenle toplumsal müzakerenin gerçekleşeceği alan olarak görülen meclis salonu meydandan ve yapı içerisinden ulaşılabilen, şeffaf bir şekilde konumlandırıldı. Temsili demokrasi mekanizmalarının yarattığı demokrasi açığına çözüm getirmeyi amaçlayan kent konseyleri, çocuk meclisleri, kadın meclisleri gibi kentli ve sivil toplum odaklı mekanizmalar, geleceğin çok sesli, şeffaf yerel yönetim anlayışının bel kemiği olarak görülmüştür.
Toplam 27.083 m2 kapalı alana sahip yapıda, zemin altı ve alt zemin; kapalı otopark, çok amaçlı salon, nikah salonu, sergi alanı ve kafe/dükkan gibi hizmet birimlerinden oluşuyor. Zemin kat, meclis salonu, kent meydanından girişli sanat galerisi ve belediye birimlerinden oluşuyor. Alt zemin kattan itibaren tüm yapı koridorları, üzeri cam çatıyla kapatılmış atriyum sayesinde hem görsel bir bağlantı sağlanıyor hem de gün ışığından direkt olarak faydalanılıyor.
Yarışma aşamasından yapının inşa aşamasına kadar tüm süreçte yeni hizmet binasının sürdürülebilirlik prensipleriyle Leed Sertifikası alması Çanakkale Belediyesi tarafından talep edildi ve hedeflendi. Sürdürülebilir bir tasarım yerel sorunlara cevap üretmeye çalışmalıdır, sadece enerjiyi optimize eden bir yaklaşımın ötesinde binanın bulunduğu çevrenin sosyo-ekonomik gelişimine katkıda bulunmalıdır. Bu doğrultuda genel yaklaşım, projenin çevresi ile güçlü bir bağ kurması ve çevresinde yer alan potansiyellerin yeni kentsel kurguyla birlikte yeniden değerlendirilmesini sağlamaktır. Projede çevreye zorla bir yükleme yapan anonim bir mimari yerine, yerel sorunlara cevap üretmeye çalışan, bulunduğu çevre ve koşullarla ilişkili yaklaşımı olan aynı zamanda kentliye de farkındalık kazandırmayı amaçlayan “duyarlı” bir tasarım yapılmaya çalışıldı.
Uzun cepheleri, kuzey ve güney yönlerine açılan çalışma bölümleri iklimsel duyarlılığını konumlanış üzerinden göstermeye çabalıyor. Soğutma yüklerini düşürerek enerji tasarrufu sağlamak ve gölgeleme yaparak konforlu çalışma ortamları oluşturmak amacıyla cam giydirme cephe önünde perfore delikli metal güneş kırıcılar kullanıldı. Ofisler mümkün olduğunca açık büro anlayışıyla, net hacimlerin modüler olarak bölünmesiyle de esnek ve dönüşebilir nitelikte tasarlandı. Her bir müdürlük için kişi sayısına göre modüler olarak ayrılan bölümlerde, birer arşiv odası, toplantı bölümü ve müdür odası konumlandırıldı. Sadece başkanlık bölümü, belediyenin temsil değerlerinden dolayı ve tüm meydana hakim olması sebebiyle batı cephesine yerleştirildi. Bu bölümlerde de güneş ışınlarının kontrollü bir şekilde içeri alınması için güneş kırıcılar kullanıldı. Arazi potansiyelinin en yüksek düzeyde kullanılması, yenilenemeyen enerji tüketiminin en aza indirilmesi, çevre sağlığı açısından uygun ürünlerin kullanılması, su kullanımında tasarruf sağlanması ve su kaynaklarının korunması, hava kalitesinin arttırılması, malzeme ve kaynak seçiminde ulaşılabilir ürünler seçilmesi, mekanik ve elektrik sistemlerde enerji verimliliğini en yüksek seviyede sağlayacak sistemler kullanılması ve tüm çatı yüzeyinde kullanılan fotovoltaik paneller, sürdürülebilir bir yapı tasarımına katkı sağladı.
