Karaköy Güllüoğlu Binası

EN

Türkiye’nin köklü markalarından Karaköy Güllüoğlu baklavacısının genel merkezi ve imalathanesi ile bugüne kadarki tüm mağazalarının ortak semti Karaköy. İlk mağaza, 1949 yılında Halilpaşa Sokak’ta açılıyor. Daha sonra sırasıyla Havyar Han ve Karaköy katlı otoparkının altında ikame ediliyor. Marka, yenilediği kurumsal kimliğine paralel olarak, 2020 yılında yıkım kararı çıkan katlı otoparktaki mağazasını yine Karaköy’de bulunan bir başka binaya taşıma kararı alıyor. Yeni adres, Güllüoğlu imalathane binası ile arasında yaklaşık 80 metre mesafe olan Sağlıkhan Binası.

Sağlıkhan, Karaköy limanındaki ince uzun antrepo parsellerin birinde. Tam tarihi bilinmemekle birlikte 20. yüzyılın başında inşa edildiği Pervititich haritalarından takip edilebiliyor. İki yapıdan müteşekkil. Önde, Kemankeş Caddesi’ne cephe veren modernist betonarme bina ve arkada parselin arka sınırına dek uzanan eski depo binası.

Projenin ana fikri, caddeden girilen zemin katı, iki kat üstteki çatı kata açarak yekpare bir mekan yaratmak. Bu düşünceyle tasarlanan, 1. katı yaran ve çatıdan aşağılara gün ışığını alan tek uçuşlu merdiven, zemin ve çatı mekanlarını birbirine bağlıyor. Arkadaki depo yapısının üstünü tamamen örten ahşap oturtma çatı onarılıyor ve ekspoze bırakılıyor. Bir gösteri mutfağının ve atölyelerin yer aldığı deniz ve avlu manzaralı üst kat bu çatının ahşap makasları altında uzanıyor. Öte yandan bir bağlantı elemanı olarak çalışan merdiven ufak bir sahanlık dışında birinci katı teğet geçiyor. Büyük oranda idare ve personelin kullanımına ayrılan katta servis mekanları ve teknik hacimlerle misafir tuvaletleri yer alıyor.

Binanın, Karaköy’deki gündelik hayatın ve bölgenin mimari karakterinin parçası olan pasajlara referans veren bir zemin kat kurgusu var. Arkadaki büyük avlu ile birlikte iki sokak arasında dar ve uzun bir geçit ortaya çıkıyor. Atipik kemerler bu baklava pasajının tekdüze perspektifini kırıyor ve dinamik bir mekan yaratıyor. 40 metreyi aşan bina derinliği kademelendirilerek alt mekanlar elde ediliyor. Aynı zamanda, iki farklı yapının zaman içinde tadilat ve güçlendirmelerle bozulan strüktürel sistemine bütüncül bir yorum getiriliyor. Binanın sağ tarafına yaslanan ve pasaja hizmet eden servis tezgahı, tabak, baklava tepsisi, paketi ve servis arabası gibi referans ölçülerle ölçeklendiriliyor.

Zemin kattaki mekansal algıyı zenginleştiren bir başka eleman boydan boya devam eden ayna. İnce uzun hacmin basık atmosferi kemerlerin sonsuza uzandığı yansımalarda genişliyor. Aynanın hemen altında kolon hizasında başlayan ahşap yüzeyin içinde ise katlanır oturma elemanları saklı. Mekandaki yoğun kullanım ve sirkülasyon göz önünde bulundurularak tasarlanan mobilyalar dar alandaki kapasiteyi artırıyor. Zemin kat boyunca birbiri ile mesafeli ve tezat bir ilişki kuran ahşap ve mermer, merdivenin dökülen basamakları üzerinde, alternatif bir oturma alanında bir araya geliyor.

Karaköy Güllüoğlu baklavacısında bugün 3. nesil de işin mutfağında. Yaklaşık 75 yıllık deneyim ve görgü ile servis edilen geleneksel baklavanın yanında, hummalı bir ar-ge çalışması yürütülüyor. Lezzet, estetik ve teknik üzerine yapılan deneyler markanın dinamik ve modern kalmasını sağlıyor. Bu yaklaşım yalnız mutfak kültürü ile sınırlı kalmıyor üstelik, mekansal olarak da karşılığını arıyor. Sağlıkhan’da başlayan yeni hayat bunun en önemli işareti. Karaköy’ü mekan belleyen ve bayileşmemekte ısrar eden marka, yıllardır aynı semti paylaştığı eski bir komşusunun içine yerleşti artık. Yüzyıl başından beri ayakta duran modernist bir binayı kendisiyle beraber yeniledi ve iyileştirdi. Biraz uzağında, Karaköy’ün yerel ve girift dokusunu tarifleyen Fransız Geçidi ve Ömer Abed Han’a benzer şekilde mekanlar arasında bir ağ ördü. Karaköy Güllüoğlu şimdi yeni evinde ve daha güçlü şekilde köklerini büyütmeye başladı.