Bomonti’yi Yapay Zeka ile Anlamak

İlk olarak ATÖLYE’den Güray Oskay ve XXI’den Ferhan Yalçın UNFOLD etkinlik dizisiyle ve işbirlikleri ile ilgili kısa birer açılış konuşması gerçekleştirdiler.

Etkinlik öncesinde katılımcıların Bomonti’yi deneyimleyerek gelmeleri ve atölye çalışmasında Bomonti’yi yapay zekayla ele almaları istendi. Dr. Öğr. Üyesi Derya Karadağ, Öğr. Gör. Betül Ozar ve Ezgi Tokgöz’ün moderatörlüğünde gerçekleşen etkinliğin ilk bölümünde bölümünde moderatörler katılımcılarla beraber gerçekleştirecekleri “yapay zeka” ile ilgili çalışmanın detaylarını, temel prensiplerini ve tasarım aşamasında yapılabilecekleri özetlediler:

“Yapay zekanın temel mantığında öğrenme, akıl yürütme ve kendi kendini düzeltme var. Kullanıcı ne kadar bilgi girerse yapay zeka da o kadar öğreniyor. 'MIT Architectural Machine' adlı grup makine ve insan iletişimi - diyaloğu üzerine çalışmalar yapıyorlar. Bizler de eğitim süreçlerimizde yapay zekada da olan belirli bir problemi çözmek için üretilen uzman sistemlere benzer sistemler ürettik ve aslında yaptığımız şey tasarım sürecini kodlamaktı. Hepsinin temelinde mimari dil ile bilgisayar dili arasındaki diyaloğu kurmak yer alıyor. Yapay zeka ile ilgili sizlerle yapacağımız çalışmaya da bu diyaloğu kurmak anlamında bir başlangıç diyebiliriz. Çalışmamızda birtakım verilerle görseller üretebilen Mid-journey programını kullanacağız.”

Güray Oskay

Ferhan Yalçın

Derya Karadağ

Betül Ozar

Mid-journey programının kullanımı ile ilgili temel bilgileri paylaşan moderatörler daha sonra her atölye için birer mentor görevlendirdiler ve katılımcılara 30-45 dk süre vererek Bomonti hakkında düşündüklerini yapay zeka düzleminde görsellere aktarmalarını istediler. Gruplara çalışmalarında Işık Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü öğrencilerinden Hazal Timuçin, Simge Karaca, İrem Otman, Melis Şengül ve Büşra Demirhan eşlik etti.

Altı gruba ayrılan katılımcılar çalışmaları sonucunda oluşan görsellerin sunumlarını yaptılar. Her ekipten bir temsilci yapay zekaya verdikleri veriyi ve ilk görselden son görsele hangi anahtar kelimelerle ulaştıklarını anlattı.

Birinci Ekip

İkinci Ekip

Üçüncü Ekip

Dördüncü Ekip

Beşinci Ekip

Altıncı Ekip

Birinci ekip: Bomonti Bira Fabrikası, semtin geçmişi.
İkinci ekip: Endüstri devrimi, eski Bomonti ve 1960’lı yıllarda Bomonti.
Üçüncü ekip: Geçmişe yönelik Bomonti. 1950’li yıllarda bölgeye hakim etnik grup olan Ermeniler ve kültürleri.
Dördüncü ekip: Issız kentin ortasında yalıtılmış bir endüstriyel yapı olan Bomonti Bira Fabrikası ve insanların bölgeyi nasıl deneyimledikleri.
Beşinci ekip: Bomontiada yapısı, avlunun ve dinamizmin gücü, yapının kapsayıcılığı, şu anki fonksiyonuyla insanları nasıl yönlendirdiği ve yapının hissettirdikleri.
Altıncı ekip: Mahalle, semt kültürü ve Bomontiada’nın işlevleri.

Çalışmalar sonucunda yapay zekanın yapabilecekleri ile ilgili dikkat çeken sonuçlara da varıldı. Örneğin üçüncü ekibin çalışmasında 1950’li yıllarda insanların bir araya gelerek bira içmesi ile ilgili tanımlamalar yapay zekaya verildiği zaman çıkan görselde daha çok erkekleri göstermesi sayesinde, yapay zekanın dönemin sosyo-kültürel algılarına da açık olduğu görüldü. Grupların çıktılarını tek tek yorumlayan moderatörler bu çalışmanın yapay zekaya bir giriş olduğunu vurguladılar.

ATÖLYE ve XXI iş birliği ile düzenlenen UNFOLD etkinlik dizisinin tasarım disiplininden paydaşları bir araya getirmeyi hedefleyen bir sonraki buluşmasının iki ay içinde gerçekleşmesi planlanıyor. Bir sonraki buluşmayla ilgili detayları XXI'in web sitesinden ve sosyal medya hesaplarından takip edebilirsiniz.