Korhan Gümüş
İstanbul’da doğdu, Saint Joseph Lisesi'ni bitirdi. Lisans eğitimini DGSA(Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi)’da tamamladı. Doktora yeterliliğini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden aldı. Halen Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü'nde yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak ders veriyor. Açık Radyo Metropolitika programının yapımcılarından. Radikal, Cumhuriyet gibi gazetelerde yazıları yayınlandı. Yeşil Gazete köşe yazarı.
Yazara Ait İçerikler:
-
Taksim'de (Geçmişten Dersler Çıkarılarak) Yeni Yarışmalar Düzenlenebilir
Korhan Gümüş, imajların gösterenleri üzerinden bir okuma yaparak Taksim Meydanı için açılmış olan yarışmalardan öğrenilenlerle yeni yarışmaların açılabileceğini öne sürüyor.
-
Post-pandemik Dünyada Tasarım ve Kamusal Alan
Post-pandemik dünyada kamusal mekanın üretiminde kutsallıkların terk edildiği yeni bir anlayış geliştirmek mümkün mü?
-
Acil Durum: Yeni Kötü Günlerde Tasarım
Korhan Gümüş yazdı: Acil Durum: Yeni Kötü Günlerde Tasarım
-
Kamusalı Yeniden Yapmak
Şehrin yaratıcı enerjisini harekete geçiren, kamusal hayatını zenginleştiren, yereli anlamlandıran, katılımı, öğrenmeyi, gelişmeyi teşvik eden, çok-işlevli, dinamik ve canlı kamusal alanlar nasıl tasarlanabilir?
-
Projeler Enkazı İstanbul’un Kamusal Alanları Nasıl Geri Kazanılabilir?
Tepebaşı Meydanı, İstanbul’daki modern belediyeciliğin tarihindeki ilk park uygulamasının gerçekleştiği yer. Şehrin tarihi merkezinde yer alan ve yakın çevresinde kültür merkezleri bulunan bu meydanın onyıllardır bir otopark ve TRT deposu olarak kullanımı İstanbul açısından ne kadar anlamlı?
-
Acaba Size “Antroposen” Yerine “Antreposen” Diyebilir Miyim?
Eğer mimari kararların da ekosisteminden söz ediyorsak, aradaki farkı ortaya koyan bir mimari eylemsellik, süreci bütünüyle bambaşka bir modele sıçratacak bir kurgulama potansiyeline sahip.
-
Tasarım Yönetiminde Sekülerleşme Sorunsalı, Kamusal Alanlar ve İmamoğlu
Yaratıcı süreçler narin ve kırılgan uğraşlardır. Bu nedenle siyasal yapılarla, kurumsal bürokrasilerle doğaları gereği farklı türden yönetimsellik biçimleri gerektirirler.
-
Kimlik: Mimarın Üzerindeki Görünmeyen Yük
Mark Fisher bir söyleşide şunu söylüyor(du): “Dünyanın sonunu hayal etmenin kapitalizmin sonunu hayal etmekten daha kolay olduğunu söylemek yalnızca bir alternatifin ortaya çıkmasının ihtimal dışı olduğunu düşündüğümüzü beyan etmek değil, kapitalizm dışı bir dünyanın neye benzeyeceğini tahayyül edemeyeceğimiz anlamına da gelir.
-
Modernliğin Kurucu Paradoksu ve Yeniden Yapılanan Müzeler
Herkesin bildiği gibi kamu müzeleri bürokrasiye bağlıdır. Yönetiminde görece bir süreklilik olsa da, kadrolaşma atamalarla gerçekleşir. Bağımsız bir yürütme organı, küratoryel yapıları yoktur.
-
İçimizdeki Yangını Söndürmenin Zamanı Gelmedi Mi?
Paris'te Notre Dame Katedrali’nin kulesini ve çatısını kül eden büyük yangının daha dumanları tüterken nasıl onarılacağı, hangi yöntemlerin kullanılacağı tartışılmaya başlandı.
-
Neo-hamidyen Tasarım Modelinin Kabiliyetleri ve Zafiyetleri
Türkiye’de 2005-2012 yılları arasında mimarlık, sanat gibi alanlarda sınırlı da olsa sanki bir bahar havası yaşandı. Şehirler, sokaklar, mekanlar gülümsemeye başladı.
-
Kent Hafızası Bağlamında Vıkvıklanmalar Sergisi Üzerine
Kamusal alanlardaki dönüşümlerin failleri karşımıza genellikle siyasal şebekelerle olan bağları, sermaye ve güç ilişkileriyle çıkarlar. Yaptıklarını tartışmaya açmaya çabalamazlar.
-
Tasarımın Kutsal Alandan Çıkarılması ve Dünyevileştirilmesi
İktidarla teçhizatlandırılmış tasarım, bir ayrımcılık ve şiddet aracına dönüşür. Kutsallaşır, dünyeviliğini kaybeder. Özne iktidarını inşa etmek için kendisinin tasarlayıcı olduğuna, kurgusunun gerçekliğine inanır.
-
Şehirlerin Tasarımı ve Viktoryen Kimlik Meselesinin Açmazları
Şehir yapmanın bilinir iki yöntemi var. Birincisi “Şehrin bir tipolojisi var mı?” sorusuna verilebilecek olumlu cevaptaki gibi: Nasıl binaların bir tipolojisi varsa, şehrin de olabilir.
-
Yetimhaneden Öğrenmek
Yetimhane (Büyükada-Prinkipo Rum Yetimhanesi) gibi hafıza mekanları kitaplara benzetilebilir. Hatta çoğu zaman kitaplardan daha çok bilgi verir. Sürekli kafamızda sorular sormamızı sağlar.
-
Hiç Yaşanmamış Olan Bir Şey Ölmüş De Olamaz
Basında krizin projeleri etkilediğinden söz ediliyor. Gerçek, bu söylenenin tam tersi olmasın? Projeler krize neden olmuş olamaz mı?
-
Mimarlıkta Mecra Mesajdır
Mimari işletim sistemi, Marshall McLuhan’ın meşhur “mecra mesajdır” sözündeki “mecra”ya benzer: Mimarlıkta “mecra mesajdır”.
-
İnsansız Bir Mimarlık Mümkün Mü?
Mesleki disiplinin alanı sanki çoğu zaman mimarları fiziksel olarak mekanlar, binalar üzerinden konuşmaya zorluyor; insanlar, kimlikler ise mesleki alanın sınırlarının dışında ve ötesinde kalıyor.
-
Bienalin Kendisinden Öğrenmek
4.İstanbul Tasarım Bienali’nin küratörü Jan Boelen şu soruyu soruyor: “Tasarım eğitiminin kendisine dönüp bakmamızın ve onu yeniden ele almamızın, tasarlamanın vakti geldi mi?”
-
Kültürel Mirasın Korunması ve Modern Mimarlık Problematiği
Mimarlığın ortadan yarılmış gibi bir vaziyette olması düşündürücü: Bir tarafta ihyacılar, “aslına uygun yapmacılar”, diğer tarafta modernciler, “yıldız mimarlar”.
-
AKM’yi Konuşturmak: AKM Bize Ne Söyler?
Ne tuhaf değil mi? Meydanın bir tarafında bir cami yükselirken tam karşısında Cumhuriyet döneminin simge binası AKM yıkılıyor.
-
Oksimoron Bir Durum: Seküler Tanrı Adına Konuşmak
İktidar, siyasetin dışındaki devlet işlemlerinden, işleyişinden destek alır ve onlarsız işleyemez. Bu yüzden iktidarın merkezine yalnızca siyaseti koyarsak, iktidarı anlayamayız.
-
İtiraz Mimari Bir Eleştiri Biçimi Olabilir Mi?
Eleştiri bir “sökme” tekniği ve mesleki alanın düşünsel, bilişsel alanının bir özelliği olarak görülebilir.
-
Bildiğimiz Planlama-Tasarım Teknikleri Ne Ölçüde Yaşam Çevremizi Temsil Edebiliyor?
Bilişsel bozulmalar açısından anlamlı bir konu, kültür mirası ya da doğal miras gibi çelişkilerin su yüzüne çıktığı meseleler.
-
Yeni AKM: Devlet İçindeki İzdivacın Temsil Sahnesi Mi?
On sene önce, tarafların birlikte durdurdukları proje, şehrin on sene AKM gibi başat bir sanat yapısından mahrum kalmasına yol açtı. Böylece güçlerini ispatladıklarını gösterdiler ama şehir kaybetti.
-
Narmanlı Hanı Başka Nasıl Olabilirdi Ki?
Yukarıdaki satırlar Narmanlı Hanı ile ilgili olarak yazma anında dile gelen kişisel bir hayali yansıtıyor.
-
Mimarlığın Düşünümselliğinin Kırılganlığı
Mekanlarla ilişkimiz de fotoğraflarla kurduğumuz ilişkiye benzer: Mekanlar, eşyalar sahiplerinden, kullanıcılarından bağımsız bir şekilde karşımızda dururlar.
-
Modernlikten Neden Nefret Ediyorlar?
Modern olanı imha süreci, tıpkı bir kitap yakma, sanat eserlerini yasaklama hareketi gibi dalga dalga, kademe kademe her alana yayılarak devam ediyor.
-
Her Şey Politiktir. Mimarlık Da!
68'in sloganı "her şey politiktir!" Cinsellik, insan hakları, sanat, şehir...
-
İktidar Şehveti İle Putkırıcılık Arasına Sıkışmak
Kasimir Malevitch'in 1926 yılında yayınladığı denemenin başlığı Temsil Edilemeyenin Dünyası’ydı.
-
Mimarlığın Hayırseverlik Kurumlarının İçinde Gettolaşması Tehlikesi
Mimarlığın modernliğin üretim koşullarında “uygulamalı bir faaliyet” olarak nitelenmesi, kimi zaman inşa edilmesiyle karıştırılmıştır.
-
Teneffüs Sona Erdi!
Yıkım çağında yaşıyoruz. Belki Bruno Latour’un dediği gibi gerçekte “biz hiç modern olmadık”, böyle bir toplum düzeni gerçekte hiçbir zaman olmadı.
-
Taksim Örneği Üzerinden Mekanın İşaretsizleştirilmesi Ve Siyasetteki Temsil Biçimleri
Taksim Topçu Kışlası, Kabataş’taki Martı gibi projeler bir parça biliniyor ve tartışılıyor ama kamunun yaptırdığı binlerce diğer proje pek fazla bilinmiyor.
-
“Eylemin Bir Başlangıç Yapması İçin Özgür Olması Gerekir”
Çok zaman önce bir toplantıya katılmak için Polonya'ya gitmiştim. Henüz rejim değişikliği yeni gerçekleşmişti.
-
Tasarım Yapabilir Olmak "İnsan" Olmaya Yeter Mi?
İnsan dünyayı tasarlayabileceğini, ona biçim verebileceğini zanneden bir hayvan.
-
Beyoğlu'nun Beynine Kan Gitmeyince Ne Oldu?
Cercle d'Orient ve Emek Sineması ile ilgili gayrimenkul yatırım şirketinin basın bültenleri dikkatimi çekmişti. Burası (Grand Pera) “yeni nesil” kültür, sanat ve performans merkezi olacaktı.
-
İktidar Biçimlerinin Paradoksal Özdeşliği
Şehir içindeki askeri alanların özelleştirilmesinden ve imara açılmasından söz ediliyor. Ancak bu dönüşüm yalnızca şehir içindeki askeri alanlarla sınırlı değil.
-
Neden İstanbul’da Aravena gibi bir mimar ya da Burdett gibi bir şehirci yok?
Mimarlığın bağımlı bir ilişki mantığı dışına çıkarak sorunların çözümünde etkili olabileceğini göstermeye çalışan Alejandro Aravena ile farklı tipteki gelişme biçimleri yaşayan şehirlerin süreç içinde karşılaştırmalı olarak nasıl dönüştüğünü sorgulamaya çalışan Ricky Burdett ekibinin çalışması arasında bir bağ kurulabilir mi?
-
Neye Tanıklık Ettiğini Bilmeden Tanıklık Ediyormuş Gibi Yapmak
İstanbul'da değerli-değersiz, sağlam-çürük her türlü yapının bir anda çöpe dönüştüğü dönemlerde kıyı dolgularının da artması bir tesadüf değil.
-
Mimarlığı Temsil Edilmeyenin Semptomu Olarak Okumak
Ferdinand de Saussure'ün geçen yüzyılın başında Cenevre'de verdiği derslerin notlarından öğrencileri tarafından derlenen “Genel Dilbilim Dersleri” başlıklı kitabın o zamana kadar yaygın kabul gören platonik gösterge kuramıyla bir kopuş yarattığı söylenebilir.
-
Bahar Ne Zaman Gelecek?
Öğrenciliğimde alternatif yerleşim pratiklerinden söz edince “O zaman projeni çiz getir, görelim” derlerdi, hocalarımız. Rolleri icabı “çarpık” dedikleri şehirleşmenin kendi yöntemleriyle düzeltileceğine inanırlardı.
-
“Tokileşme Dünyası”nın Sonuna Geldiğimizin Alametleri İyice Belirdi
“Total tasarım” düşlerinin temel paradokslarından biri de başlangıç aşamasında yalıtılmış bir alanda iş görmesiydi. İktidar güçlerinin ürettiği “disiplinci zeka” şehirlerin çok az bir bölümünü, daha çok altyapısal diyebileceğimiz ulaşım, altyapı, gaz-enerji dağıtımı, güvenlik gibi alanlarını kontrol edebiliyordu, yalnızca.
-
Çocuklar Bile Güler Bu Oyuna
Evet, çocuklar bile güler bu oyuna. Belki haberiniz olmuştur: İstanbul’un Çevre Düzeni Uygulama Planları yapılıyor.
-
Köklere Geri Dönmek: Sahi Ne İçin Mücadele Ediyorduk?
Nasıl oldu da “makine kırıcıları”na kadar uzanan ütopik sosyalist hareket, 20. yüzyıl başında siyaseti, eğitimi, sosyal hayatı, sanatı, mimarlığı bütünüyle dönüştürecek bir güç haline geldi?
-
Anlamını Yenilgide Bulan Mimarlık: Yenikapı Transfer Merkezi Projesi Yarışması
Hakim tarihsel mirası koruma paradigmasının, İstanbul'un binlerce yıllık geçmişinin izlerini okuma uğraşını kendi kamu yararını temsil eden bir topluluğun itaat edilmesi gereken bir dogmasına dönüştürmesi sonucunda İstanbul ayrıcalıklı piyasa güçleri tarafından işgal edilen (korumasız) bir şehir kalıntısı halini aldı.
-
Kamu Estetiği, İktidar, Sermaye ve Mimarlar
Sanayi yapıları kimi zaman modern mimari için bir esin kaynağı olmuştur. Bu tür yapılarda üretim koşulları gibi belirleyiciler yanında, klasik mimarlık kanonları ile bir yaklaşım farkı hemen göze çarpar.
-
Mimarlık Da (Tıpkı Diğer Sembolik Faaliyetler Gibi) Sekülerleşmek Zorunda
Temsil tekniklerinin mimarlığın profesyonel alanında oynadığı rolün önemi tartışılamaz. Modern olmayan mekanda temsilin böylesine bir rolü yok, metaforlar aralarında bir hiyerarşi olmadan, asimetrik olmayan bir ilişki içinde yer alıyorlar.
-
Cami Mimarisi Neoklasik Bir Temsiliyet İlişkisinden Nasıl Kurtulabilir?
Büyükada Cami projesi uzun zamandır kamuoyunun gündeminde yer tutuyor. “Çarşı Camisi” (Havva Özen Camisi) olarak adlandırılan ve bir hayırsever tarafından bir apartmanın dönüştürülmesi ile oluşturulan caminin özellikle Büyükada’ya gelen ziyaretçiler nedeniyle ihtiyacı karşılamadığı açık.
-
Haliç Geçişleri: Şehir Yönetim Anlayışının Simgeleri
Sıra geldi Atatürk (Unkapanı) Köprüsü’ne. Unkapanı ile Azapkapı arasına daha önce de köprüler yapılmış. Şimdiki köprü, Atatürk (Unkapanı) Köprüsü, Atatürk Bulvarı’nın açılmasıyla birlikte 1940’lara doğru inşa edilmiş.
-
Mimar Sinan'ın Dehası ve İnşa Edilmiş Bir Kimliğin Gölgesi
Tophane-i Amire binasında yer alan "Mimar Sinan: Bir Mimari Dehanın Şaheserleri" başlıklı sergiye uğradım.
-
Mimarlık Neyle Yaşar?
Fransa’nın Cannes kentinde düzenlenen ve 93 ülkeden 500 yatırımcının ve 20.000’den fazla ziyaretçinin katıldığı dünyanın en büyük gayrimenkul fuarı MIPIM’in açılışında gerçekleştirilen basın toplantısında konuşan İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı İbrahim Çağlar "Nasıl ki Nuri Bilge Ceylan, Cannes Film Festivali’nin en görkemli filmlerini yapıyorsa biz de MIPIM Fuarı'nın en görkemli katılımcısıyız.
-
3. Köprü, 3. Havalimanı, Kanal İstanbul, Yeni İstanbul Gibi Projeleri Yaratan Yalan
Eğer safça, "Hadi açıkça söyleyin bakalım, bunları yaparken aklınızdan ne geçiyordu?" diye sorsanız akıllarından geçirip de söylemedikleri şuydu:
-
Otomobilin Sonu Mu Geldi?
Onu icad edenler, erişilebilir kılanlar, arzu nesnesi haline getirenler, sürekli yeniden tasarlayarak moda sistemine dahil edenler onun başına böyle bir şeyin geleceğini herhalde hiç hayal etmemişlerdi.
-
Bu Projeleri Çöpe Atın ki Şehir Çöplüğe Dönüşmesin!
Taksim’den sonra karşımıza Beşiktaş meydan düzenleme projesi tekrar çıktı. Bu proje de tıpkı diğeri gibi, neredeyse bir çeyrek asırdır Büyükşehir Belediyesi’nin tozlu raflarında bekliyordu.
-
Kamudan Geriye Ne Kalacak?
"Azınlık" mülklerinin bir bölümüne devlet el koymuştu. Bir çoğuna da şimdiye kadar imar, onarım izni bile verilmiyordu (bu keyfi yasağa yakından tanık oldum).
-
Bizi Romalılardan Kim Kurtaracak?
Galeri Mana’da açılan “Bizi Romalılar ve Yunanlılardan Kim Kurtaracak” başlıklı sergi ilham kaynağım oldu. Belki benim başlığım “Bizi Modernleşmecilikten Kim Kurtaracak” gibi bir şey olabilirdi.
-
Tersaneler'deki Asıl Sorun Kamu Fikrinin Felç Edilmesi
Camialtı ve Taşkızak Tersaneleri, Özelleştirme İdaresi tarafından Temmuz 2013 tarihinde bir turizm şirketine verildi.
-
Taksim: Yeni Şehir Panoptikonu
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Taksim Meydanı için hazırlanan kentsel tasarım projesini açıkladı. Proje seçimlerden önce ihale edilecekmiş.
24.11.2020