Kaçış Noktası

Antalya Muratpaşa Belediyesi Çok Amaçlı Gösteri Merkezi Atölye ve Sahnesi (Opera ve Tiyatro İşliği) Mimari Fikir Proje Yarışması 2015’te duyurulmuş, Ocak 2016’da sonuçlanmıştı. Aradan geçen iki yılın ardından uygulanmak üzere birinci seçilen yapı tamamlandı ve işlemeye başladı. Proje ekibinin projenin hazırlanması ve sonuçlanması, yarışma sonrası projenin idareyle birlikte geliştirilmesi ve taleplerin aktarılması ile uygulama dönemindeki şantiye süreci olarak üç aşamaya ayırdığı sürecin en büyük zorluklarından biri yarışmada 300 kişi olarak belirlenmiş salonun uygulama aşamasında 700 kişiye çıkarılması olmuş.

Yarışmanın adında da vurgulanmış, yarışma sonrası düzenlenen kolokyumda jüri üyelerinin de sıklıkla altını çizdiği çok amaçlı, birçok işlevin bir arada barınabileceği bir kullanım biçimi arayışı zemin ve üst zemin kotlarının akışkan-esnek kurgusuyla tasarımda ifadesini bulmuş. Ekip bu noktada esas amacını “yapının gerek ölçek gerekse de dil olarak öngördüğü yalın kurgunun, kentle ve parkla bütünleşebilmesi, farklı zaman dilimlerinde farklı kullanıcı tipleriyle etkileşimde bulunabilecek yaşayan bir yapı olması” olarak açıklıyor.

Yapıyı sarmalayan üst duvar

Çevre ilişkileri güçlendiren hacimsel açıklıklar

Yapının içe çekilmesini ve boşluklar yaratmasını mümkün kılmış sarmalayan kiriş sistemi

Cephede yalın malzeme kullanımı ve geometrik ilişki

Yapının içe çekilmesini ve boşluklar yaratmasını mümkün kılmış sarmalayan kiriş sistemi

Yapının içe çekilmesini ve boşluklar yaratmasını mümkün kılmış sarmalayan kiriş sistemi

Prova ve çalışma avlusu cephesi

Bu esneklik, Akdeniz kent kimliği ve iklim koşullarının gerektirdiği yarı açık ve açık alanlarla bir araya geldiğinde sarmalayan bir kiriş içinde örgütlenmiş ve çok amaçlı salon hacminin baskın unsur olduğu parçalı bir kurgu ortaya çıkıyor. Kent ve park ilişkisinden temellenen kamusal alanlar farklı biçim ve niteliklerde yapının içine de taşınarak “bir yandan ölçekle ve yerle kurulan mütevazı dilin, diğer yandan kamusal kullanım alternatiflerinin yeniden ve yalın bir mimari dil ile yorumlanmasıyla geçirgen bir yapı oluşturmak” amaçlanmış. Yakın çevresi orta yoğunlukta konut bölgesi olan yapıda parkın farklı kotlardan fark edilebilmesinin yanı sıra kent kullanıcısına farklı iç ve dış mekan kullanım olanakları sunmak, kentlinin gündelik yaşamına dahil olabilecek bir alan üretmek projenin önemsenen noktaları arasında sayılıyor. Bu bağlamda park cephesinde yapı sınırını silikleştirmek, park ve yapı arasındaki etkileşimi artırmak amaçlanmış. Kent atölyelerinin yer aldığı sanat sokağı da bu etkileşimi artıracak unsurlardan görülüyor.

Yapıda malzemelerin ve tüm yapım sistemlerinin aslında olduğu gibi var olabilmesi tasarım yaklaşımının temelini oluşturuyor. Bu doğrultuda taşıyıcı sistem, akustik planlama ve mühendislik altyapısı olabildiğince gizlenmeden, oluşturulan çatkının bir parçası olarak sistemdeki yerini alıyor. Sistemdeki kurucu etmen olan çok amaçlı salon ise orkestra çukuru, ana ve yan sahneler ile ışık odası gibi teknik birimlerle de desteklenmiş ve kullanıcılarının görsel ve işitsel ergonomisini sağlarken farklı tür etkinlikleri de barındıracak şekilde tasarlanmış. Salon ile aynı kotta hizmet veren fuaye alanı ise salon ve kullanıcı ile kenti yapının ara kesitinde buluşturmayı amaçlıyor. Bu ve parkla kurduğu ilişki, kentli için yapıyı kamusal bir nesne, parkı ise bir kaçış noktası haline getirmenin aracısı olarak çalışıyor. Kullanıcıya tek bir kotta tüm hizmetlere rahat erişim imkanı sunmak kamusal alanı kotlarla yapı içine dağıtan kararın sonuçlarından biri. İhtiyaç programı gereği yapıda yerini almış atölye ve prova salonları da bu bağlamda avludan açılan Sanat Sokağı ile bütünleşiyor. “

Sanat Sokağı

Üst fuaye alanı

Fuaye alanı, çok amaçlı salon iç cephesi

Çok amaçlı salon

Çok amaçlı salon

Kesit

Kesit

Kesit

1. kat planı

Zemin kat planı

Gece ya da gündüz, yaz ya da kış kullanıcıya yapıyı her daim kullanma imkanı sunmayı amaçlayan ekibe göre tasarım esnasında hayal edilen, ölçek ve yer ile sıkı ilişkiler kurma çabasının uygulama sonrası ortaya çıkan yapıda vücut bulmuş olması yarışma yoluyla elde edilmiş bir kamu binası inşa etme sürecinin en iyi yanlarından biri.