2022 Mimarlık Gündemi

2023 yılında da XXI’in, okuyucularının ve işbirliği içinde olduğu paydaşlarının da katkılarıyla mimarlık kültürüne katkıları artarak devam edecek.

2022 yılı tüm sektörlere olduğu gibi mimarlık alanına da pandemi sonrası yeniden doğuşun hem güzelliklerini hem de zorluklarını beraberinde getirdi. Bir araya gelme biçimlerinin yeniden ele alındığı pandemi sürecinin ardından fiziksel ortamların değeri daha da anlaşıldı. Bu anlamda 2022 yılı mimarlık ve sanat etkinlikleri anlamında da yoğun bir programa ev sahipliği yaptı. Ödül törenleri, bienaller, buluşmalar, jüri çalışmaları, kolokyumlar ve daha birçok etkinlik eskisi gibi yoğun katılımlarla gerçekleşti.

2023’e girmeden önce arkamızda bıraktığımız 2022 yılına kısa bir bakış sunduğumuz dünyadaki ve Türkiye’deki mimarlık gündeminde yaşanan başlıca gelişmeleri derledik.

İKSV 50 Yaşında
İKSV, Dr. Nejat F. Eczacıbaşı’nın İstanbul için kurduğu bir festival hayalinin somutlaşmasıyla çalışmalarına 1972 yılında başladı. 2022’de 50. yaşını kutlayan vakıf İstanbul’un kültür ve sanat yaşamına katkıda bulunmaya devam edecek.

2022 Pritzker Mimarlık Ödülü
Mimarlığın en prestijli ödülü olan 2022 Pritzker Mimarlık Ödülü’nün sahibi Francis Kéré oldu. Burkina Faso doğumlu mimar, eğitimci ve aktivist Francis Kéré 2004 Ağa Han Mimarlık Ödülü sahibi ve 2017 Serpentine Pavyonu’nun da tasarımını yapmıştı.

Europe 40 Under 40
The European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies ve The Chicago Athenaeum: Museum of Architecture and Design tarafından düzenlenen Avrupa’nın farklı bölgelerinden 40 yaşın altındaki 40 tasarımcının ödül aldığı Europe 40 Under 40 organizasyonunda bu yıl kazananlar arasında Türkiye’den Cihan Sevindik, Lebriz Atan Karaatlı ve Nesile Yalçın yer aldılar.

Ulusal Mimarlık Ödülleri 2022
TMMOB Mimarlar Odası tarafından iki yılda bir düzenlenen "Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri" 18. Dönemi’nde, Sevinç Hadi “Mimar Sinan Büyük Ödülü”ne, Zeynep Ahunbay ve Aykut Köksal “Mimarlığa Katkı Dalı Ödülü”ne, Yıldız Sey ve Herkes için Mimarlık “Mimarlığa Katkı Dalı Seçici Kurul Özel Ödülü”ne layık görüldü. Leman Tomsu ise “Anma Programı” için seçildi.

Ödüllerle ilgili detaylı bilgi için: http://mo.org.tr/ulusalsergi/index.cfm?sayfa=XVIII-odul&donem=18

59. Venedik Bienali Sanat Sergisi Türkiye Pavyonu
23 Nisan - 27 Kasım 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilen Venedik Bienali 59. Uluslararası Sanat Sergisi Türkiye Pavyonu’nda Füsun Onur’un “Evvel zaman içinde…" çalışması yer aldı.

2022 Mies Ödülleri
Avrupa Komisyonu ve Mies Van Der Rohe Vakfı tarafından verilen Mies Van Der Rohe Ödülleri’ne Grafton Architects tarafından tasarlanan Town House ve İspanyol mimarlık ofisi Lacol tarafından tasarlanan La Borda-Kooperatif Konaklama Ünitesi layık görüldü.

Sydney Opera Binası Yenilendi
Jørn Utzon tarafından tasarlanan Sidney Opera Binası 2023 yılında 50. yaşını kutlayacak. Yapının akustik ve çevresel sorunlarının çözülmesi için 2020’de başlatılan yenileme çalışmaları tamamlandı ve ikonik yapı 20 Temmuz 2022 tarihinde resmi olarak halka açıldı. Yenileme çalışmalarını ARM Architecture yönetti.

Yerebatan Sarnıcı Açıldı
Yerebatan Sarnıcı Müzesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Miras ekipleri tarafından tarihinin en kapsamlı restorasyonundan geçerek 22 Temmuz’da açıldı. Yerebatan Sarnıcı'nın iç mekan tasarımını Doğu Kaptan’ın kurucusu olduğu Atelye 70 tarafından gerçekleştirildi.

18. Venedik Bienali Mimarlık Sergisi için Açık Çağrı
Küratörlüğünü Lesley Lokko’nun yaptığı Venedik Bienali 18. Uluslararası Mimarlık Sergisi’nin başlığı Geleceğin Laboratuvarı. 20 Mayıs - 26 Kasım 2023 tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan Venedik Bienali Uluslararası Mimarlık Sergisi’nin 18’inci edisyonu için İKSV küratörler, mimarlar, sanatçılar, tarihçiler, tasarımcılar, teorisyenler, eleştirmenler vb. alanlarda çalışan herkese açık bir çağrı yayınladı.

AKM Heykel Yarışması
2021 yılında yenileme çalışmaları tamamlanarak halka açılan İstanbul Atatürk Kültür Merkezi ile Mete Caddesi’nin kesişiminde konumlandırılması planlanan heykel için AKM ve Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliğinde düzenlenen AKM Heykel Yarışması’nda Semih Eskicioğlu’nun eseri birinci ödüle layık görüldü.

Ödüllerle ilgili detaylı bilgi için: https://cdn.akmistanbul.gov.tr/other/heykel-yarismasi-sonuc-listesi.pdf

Moda İskelesi Açıldı
Tarihi Moda İskelesi, hem iskele hem de kitap-kafe ve kütüphane olarak kullanılmak üzere, Novos Mimarlık tarafından yeniden işlevlendirilerek restore edildi. Çalışmalar İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı’na bağlı İBB Miras ekipleri iş birliğinde tamamlandı.

Projenin detaylarını buradan inceleyebilirsiniz: https://xxi.com.tr/i/moda-iskelesi

Kız Kulesi Restorasyonu
İstanbul Boğazı’nın girişinde Üsküdar’da yüzyıllardır İstanbul’un silüetinde önemli bir yere sahip olan Kız Kulesi’nin restorasyon çalışmaları Eylül 2021’de başladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restorasyona alınan ve brandayla çevrilen Kız Kulesi’nin restorasyon çalışmaları esnasında çekilen fotoğraflarda üst kısmının olmaması tepki çekti. Projenin danışmanlarından mimar ve restorasyon uzmanı hocamız Prof. Dr. Zeynep Ahunbay’ın yaptığı açıklamada yapının II. Mahmut dönemine ait olan haline geri döndürüleceğini ve proje kapsamında o döneme saygı göstererek kulenin yenilenmesine karar verildiğini, dolayısıyla balkon ve kubbenin ahşaptan yapılacağını söyledi.

İstanbul Kara Surları Açık Hava Müzesi’nin İlk Bölümü Açıldı
İstanbul'da restorasyonu tamamlanan Mevlanakapı ve Silivrikapı Kara Surları Ziyaretçi Merkezleri açıldı. "İstanbul Kara Surları Açık Hava Müzesi" çalışmalarının ilk bölümü İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı’na bağlı İBB Miras ekipleri tarafından tamamlandı.

17. İstanbul Bienali
Küratörlüğünü Ute Meta Bauer, Amar Kanwar ve David Teh’in üstlendiği İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 17. İstanbul Bienali, 17 Eylül - 20 Kasım 2022 tarihleri arasında Beyoğlu, Kadıköy, Fatih ve Zeytinburnu’nda yer alan 12 sergi mekânında ziyaretçileriyle buluştu.

Mimar Sinan’ın İlk Eserlerinden Çinili Hamam Açıldı
Yenileme projesi KA-BA Mimarlık tarafından yürütülen Mimar Sinan'ın İstanbul'da yaptığı ilk hamam olan Fatih Zeyrek’teki Çinili Hamam 17 Eylül - 20 Kasım 2022 tarihleri arasında düzenlenen 17. İstanbul Bienali'ne ev sahipliği yapan mekânlardan biri olarak ziyaretçilerine geçici olarak kapısını açtı.

2022 Ağa Han Ödülleri
Aga Khan Development Network tarafından 1977 yılından beri her üç yılda bir, islam kültürünü başarıyla yorumlayan çağdaş tasarım, sosyal konut, toplumsal gelişim, restorasyon, yeniden kullanım ve bölgesel koruma projelerini kapsayan Ağa Han Mimarlık Ödülleri’ne 2022 yılında altı proje layık görüldü. Ağa Han Mimarlık Ödülü sekreteryası tarafından yapılan açıklamada 1 milyon dolarlık ödülü paylaşacak olan altı ödül sahibinin, topluluklar için yenilikçi ve çevreci yaklaşımları ile umut vaadettiği belirtildi.

https://xxi.com.tr/i/2022-aga-han-mimarlik-odullerinde-kazanan-projeler-aciklandi

3 Ekim 2022 Dünya Mimarlık Günü
1985 yılından itibaren Ekim ayının ilk Pazartesi günü kutlanan Dünya Mimarlık Günü, 2022 yılında 3 Ekim'de kutlandı. Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA) Dünya Mimarlık Günü'nün 2022 temasını “Architecture for well-being” (Refah/Esenlik/Sağlık için Mimarlık) olarak belirledi.

RIBA Stirling Ödülü
The Royal Institute of British Architects (RIBA) tarafından 2022 yılında 26.'sı verilen RIBA Stirling Ödülü'nün kazananı Níall McLaughlin Architects tarafından tasarlanan Cambridge'deki The New Library, Magdalene College oldu.

https://xxi.com.tr/i/2022-riba-stirling-odulunun-kazanani-aciklandi-the-new-library-magdalene-college

Venedik Bienali 18. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu’nda Yer Alacak Proje Belirlendi
İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) koordinasyonunu yürüttüğü Venedik Mimarlık Bienali Türkiye Pavyonu 2023 yılında, Sevince Bayrak ve Oral Göktaş’ın küratörlüğünde “Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi” projesini ağırlayacak. 

https://xxi.com.tr/i/venedik-bienali-18-uluslararasi-mimarlik-sergisiturkiye-pavyonunda-yer-alacak-proje-belirlendi

Katar Dünya Kupası
20 Kasım - 18 Aralık 2022 tarihleri arasında Katar’da düzenlenen olan FIFA Dünya Kupası 2022 tamamı Arap ülkesinde gerçekleşen ilk Dünya Kupası olma özelliği taşıdı. Turnuva Katar’ın beş şehrinde konumlanan sekiz stadyumda gerçekleştirildi.

https://xxi.com.tr/i/katar-fifa-dunya-kupasi-2022-stadyumlari

2023 Serpentine Pavyonu
2000 yılından itibaren Londra’daki Kensington Gardens’da konumlanan Serpentine Galeri’nin önündeki alanda geçici bir pavyon tasarlanıyor. Geçtiğimiz yıllarda uluslararası mimarlık camiasında tanınmış bir mimarın davet edilmesiyle hayata geçirilen pavyonun 2023 yılı tasarımcısı Lina Ghotmeh oldu. Serpentine Galeri bu seneki seçimiyle de daha genç, daha az bilinen isimleri öne çıkarma serisini sürdürüyor.

https://xxi.com.tr/i/2023-serpentine-pavyonunu-lina-ghotmeh-tasarladi

WAF (World Architecture Festival) Ödülleri
30 Kasım - 2 Aralık 2022 tarihleri arasında Lizbon’da gerçekleşen World Architecture Festival 2022’de (WAF) ödül alan projeler festivalin son günü açıklandı. 3XN tasarımı Quay Quarter Tower (QQT) yılın binası olarak ödüle layık görüldü.

https://xxi.com.tr/i/2022-dunya-mimarlik-festivalinde-waf-odul-kazanan-projeler-aciklandi