2024 yılı, küresel ölçekte siyasi, ekonomik ve çevresel dengesizliklerin hakim olduğu bir sene olarak tarihe geçti. Savaşlar, değişen sınırlar, insan eliyle gerçekleştirilen yıkımlar ve ekonomik istikrarsızlıklar toplumların gündelik yaşamını ve önceliklerini derinden etkiledi.
Bu çalkantılı süreçte, mimarlık disiplini hem insani ihtiyaçlara çözüm üretmek hem de fiziksel çevreyi iyileştirmek için önemli sorumluluklar üstlendi. Doğal afetlerin yol açtığı tahribatın giderilmesi ve çözüm önerileri için seferber olan mimarlık mesleği profesyonelleri, insan eliyle gerçekleşen yıkımlar karşısında ise mesleki açıdan etik ve pratik yeni sorularla karşı karşıya kaldı.
Türkiye’de ise 2024 yılı, yerel seçimlerin oluşturduğu siyasi atmosferin ve barınma krizinin giderek daha görünür hale geldiği ekonomik dengesizliklerin etkisi altında geçti.
Geride bırakmaya hazırlandığımız bu yıla kapsamlı bir perspektiften bakmak üzere, 2024 yılı boyunca Türkiye’de ve dünyada mimarlık alanında öne çıkan gelişmeleri ve tartışmaları derledik.
2024 RIBA Kraliyet Altın Madalyası’nın Sahibi: Lesley Lokko
Ganalı-İskoç mimar, eğitimci, yazar ve küratör Profesör Lesley Lokko, mimarlık alanında dünyanın en büyük ödüllerinden biri olan RIBA Kraliyet Altın Madalyası 2024’e layık görüldü.
Riken Yamamoto, 2024 Pritzker Mimarlık Ödülü'nü Aldı
Japonya'nın Yokohama kentinden Riken Yamamoto uluslararası alanda mimarlığın en büyük ödülü olarak kabul edilen Pritzker Mimarlık Ödülü'nün 2024 yılı sahibi oldu.
Dünyanın En Büyük Müzesi Grand Egyptian Museum Açıldı
Mısır'ın Gize kentinde konumlanan Heneghan Peng Architects tasarımı Grand Egyptian Museum (Büyük Mısır Müzesi), 16 Ekim 2024 tarihinde ziyarete açıldı.
“Europe 40under40®” Ödülü’nü Kazananlar Arasında Türkiye’den Beş İsim Bulunuyor
“Europe 40under40®” ödül programı 2023 - 2024 kazananları açıklandı. Ödüle layık görülen kırk genç mimar arasında Türkiye’den de beş isim yer alıyor: 9016 Mimarlık’tan Bilge Altuğ, Bilgin Mimarlık’tan Caner Bilgin, Geomim’den Ali Çalışkan, Mask Architects’ten Öznur Pınar Çer, Tamirci Mimarlık’tan Can Tamirci.
2024 Ulusal Mimarlık Ödülleri Sahiplerini Buldu
2024/ XIX. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri programı kapsamında 19 Nisan 2024 Cuma saat 19.00’da Ankara’da Kült Kavaklıdere’de gerçekleşen tören ile ödüller sahiplerine takdim edildi. Han Tümertekin’in “Mimar Sinan Büyük Ödülü” ve Ali Artun ve Aura İstanbul’un “Mimarlığa Katkı Dalı Ödülü”ne değer görüldüğü programda, Şandor Hadi “Anma Programı” için seçildi.
EUmies Ödülleri 2024’e Layık Görülen Projeler Açıklandı
Avrupa Komisyonu (European Commission) ve Mies van der Rohe Vakfı (Fundació Mies van der Rohe) tarafından verilen 2024 Avrupa Birliği Çağdaş Mimarlık Ödülü / Mies van der Rohe Ödülleri'nin (EUmies Ödülleri) kazananları açıklandı. 2024 Mimarlık Ödülü Kazananı, her ikisinin de Berlin'de stüdyoları bulunan mimarlar Gustav Düsing ve Max Hacke tarafından Almanya'nın Braunschweig Teknik Üniversitesi kampüsündeki Çalışma Pavyonu (Study Pavilion of the Campus of the Technical University of Braunschweig), oldu. 2024 Yükselen Mimarlık Ödülü'nün sahibi ise Madrid'de Elena Orte ve Guillermo Sevillano tarafından kurulan SUMA arquitectura'nın Barselona'daki Gabriel García Márquez Kütüphanesi (Gabriel García Márquez Library) oldu.
19. Venedik Mimarlık Bienali’nin Teması Açıklandı
La Biennale di Venezia başkanı Pietrangelo Buttafuoco ve küratör Carlo Ratti 10 Mayıs - 23 Kasım 2025 tarihleri arasında 19.’su düzenlenecek olan Venedik Mimarlık Bienali’nin temasını açıkladı. Önümüzdeki yıl Giardini, Arsenale ve Venedik'in çeşitli mekanlarında gerçekleşecek olan bienalin 2025 teması “Intelligens. Natural. Artificial. Collective.” olarak belirlendi.
Minsuk Cho - Mass Studies Tasarımı Serpentine Pavyonu Açıldı
Minsuk Cho - Mass Studies tasarımı 23. Serpentine Pavyonu Londra'daki Kensington Gardens'ta 7 Haziran tarihinde halka açıldı. 27 Ekim 2024'e kadar açık olan pavyon bu süre boyunca birçok etkinliğe de ev sahipliği yaptı.
Paris 2024 Olimpiyat Oyunları Mekanları
Paris 2024 Olimpiyatları 26 Temmuz - 11 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşti. Daha önce 1900 ve 1924 yıllarında olimpiyatlara ev sahipliği yapan Paris, Londra'dan sonra Yaz Olimpiyatlarına üçüncü kez ev sahipliği yapan ikinci şehir oldu.
2024 Dünya Mimarlık Günü Teması Açıklandı
UIA’nın (International Union of Architects) önderliğinde 1985 yılından itibaren her yıl Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Habitat Günü'ne paralel olarak Ekim ayının ilk Pazartesi günü tüm dünyada kutlanan Dünya Mimarlık Günü’nün 2024 teması “Empowering the Next Generation in Participatory Urban Design / Katılımcı Kentsel Tasarımda Gelecek Nesli Güçlendirmek” olarak belirlendi.
2024 RIBA Stirling Ödülü’nün Kazananı: The Elizabeth Line
The Royal Institute of British Architects (RIBA) tarafından bu yıl 28.'si verilen Birleşik Krallık'ın en iyi yeni binasına verilen RIBA Stirling Ödülü 2024’ün kazananı Grimshaw, Maynard, Equation ve AtkinsRéalis tarafından tasarlanan Londra'nın yeni ulaşım ağı The Elizabeth Line oldu.
18. İstanbul Bienali’nin Küratörlüğünü Christine Tohmé Üstleniyor
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından, 2007 - 2036 Bienal Sponsoru Koç Holding’in desteğiyle düzenlenecek 18. İstanbul Bienali, Christine Tohmé küratörlüğünde gerçekleştirilecek. 18. İstanbul Bienali, 2025’te başlayıp 2027’de sona erecek ve üç ayrı bölümden oluşacak. Bienal boyunca sunulan her program, bir önceki aşamada açılan araştırma ve sorgulama hatlarının üzerine inşa edilecek.
19. Venedik Mimarlık Bienali Türkiye Pavyonu’nda Yer Alacak Proje Belirlendi
İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) koordinasyonunu üstlendiği Venedik Bienali 19. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu’nda yer alacak proje, iki aşamalı açık çağrı sonucunda belirlendi. Seçici Kurul toplam 48 başvuruyu değerlendirerek, Ceren Erdem ve Bilge Kalfa’nın küratörlüğünü üstlendiği “Yerebasan” başlıklı projede karar kıldı. Venedik Mimarlık Bienali Türkiye Pavyonu, 10 Mayıs - 23 Kasım 2025 tarihleri arasında ziyarete açılacak.
2024 Dünya Mimarlık Festivali’nde (WAF) Ödül Kazanan Projeler Açıklandı
6 - 8 Kasım 2024 tarihleri arasında Singapur’da gerçekleşen World Architecture Festival 2024’de (WAF) ödül kazanan projeler açıklandı. Yılın Gelecek Projesi Ödülü’ne Emre Arolat Mimarlık’ın tasarladığı Küçükçekmece Cemevi Projesi layık görüldü. Finale kalan projeler arasında Türkiye’den, Renzo Piano Building Workshop tasarımı İstanbul Modern ve Bilgin Mimari Tasarım Ofisi’nin tasarladığı SCADA | Kalyon Karapınar GES Merkezi Kontrol Binası da yer aldı.
Notre - Dame Katedrali Yeniden
Notre - Dame Katedrali, 2019 yılında gerçekleşen yangının ardından 7 Aralık 2024 tarihinde yeniden ziyarete açıldı. Kapsamlı bir restorasyon süreci geçiren Katedral’in açılışı Notre Dame Paris Başpiskoposu'nun yönettiği bir törenle, aralarında Fransa cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD’nin seçilmiş yeni başkanı Donald Trump ve İngiltere Veliahtı Prens William’ın da bulunduğu davetliler eşliğinde gerçekleştirildi.
Venedik Bienali 19. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu Küratörleri’nden Açık Çağrı
Venedik Bienali 19. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu küratörleri Ceren Erdem ve Bilge Kalfa, pavyonda sergilenecek “Yerebasan” adlı projelerine katkı sunmak üzere mimarlık bölümü öğrencilerine ve mimarlara çağrıda bulunuyor. Küratörler, mimarlığın toprakla ilişkisini yeniden düşünen, Türkiye bağlamında bu ilişkiyi tartışmaya açan ve toprağın geleceğin fiziksel ve sosyal mekân üretimindeki rolünü araştıran proje önerilerini bekliyor.
