2023 Mimarlık Gündemi

2023 yılında mimarlık ve sanat etkinlikleri de ülkemizde yaşanan 6 Şubat depremleri nedeniyle yeniden şekillendi. Özellikle afet sonrası tasarım ile ilgili birçok etkinlik, sunum, atölye çalışması ve yerinde uygulama workshopları gerçekleştirildi.

Cumhuriyetimizin 100. yılı kapsamında Türkiye mimarlığı geriye dönük olarak farklı perspektiflerden ele alındı, yarışmalar düzenlendi, sergiler açıldı.

Özellikle “yapay zeka”nın tüm alanlarda olduğu gibi mimarlık alanında da nasıl kullanılacağı, ne gibi avantajlar/dezavantajlar sağlayacağı ile ilgili ülkemizde ve dünyada etkinlikler düzenlendi, araştırmalar yayınlandı. 2024’e girmeden önce arkamızda bıraktığımız 2023 yılına dair kısa bir bakış sunduğumuz Türkiye’deki ve dünyadaki mimarlık gündeminde yaşanan başlıca gelişmeleri derledik.

Rami Kütüphanesi Açıldı
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen Rami Kışlası’nın restorasyon ve yenileme çalışmaları tamamlandı ve yapı 13 Ocak 2023 tarihinde kütüphane olarak hizmete açıldı. Rami Kütüphanesi’nin arşiv yapısı, ihtisas kütüphanesi, çevresi ve açık alanlarının tasarımı ise Pınar Kesim Aktaş ve Mehmet Cemil Aktaş’ın kurucu ortağı oldukları “caps.office” tarafından gerçekleştirildi.

UNESCO - UIA Dünya Mimarlık Başkenti Kopenhag’daki Etkinlikler Başladı
UNESCO ve UIA, 13 Ocak 2023 tarihinde Kopenhag’daki “2023 UNESCO-UIA Dünya Mimarlık Başkenti” ile ilgili faaliyetlerini duyurmak için bir tören düzenlediler. Şehir, "Ortak Kopenhag" genel anlatısı altında, "Sürdürülebilir Gelecekler - Kimseyi Geride Bırakma" temasıyla yıl boyunca bir dizi büyük etkinliğe, programa ve UIA 2023 Kongresi’ne ev sahipliği yaptı.

6 Şubat Depremleri
Beklenen büyük İstanbul depremi için uzmanlar, yöneticiler ve bölgede yaşayanlar tarafından, tatbikatlar, hazırlıklar ve eylem planları konuşulurken, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş Pazarcık ilçesi merkezli 7.7 büyüklüğünde ve Kahramanmaraş Elbistan ilçesi merkezli 7.6 büyüklüğünde iki büyük deprem meydana geldi.

David Alan Chipperfield, 2023 Pritzker Mimarlık Ödülü'nü Aldı
Mimar, şehir plancısı ve aktivist Sir David Alan Chipperfield CH, uluslararası alanda mimarlığın en büyük ödülü olarak kabul edilen Pritzker Mimarlık Ödülü'nün 2023 yılı sahibi oldu.

2023 RIBA Kraliyet Altın Madalyası’nın Sahibi: Yasmeen Lari
Pakistanlı mimar 82 yaşındaki Yasmeen Lari, üstlendiği insani yardım çalışmalarından dolayı Royal Institute of British Architects (RIBA) tarafından Kraliyet Altın Madalyası'na layık görüldü.

Europe 40 Under 40
The European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies ve The Chicago Athenaeum: Museum of Architecture and Design tarafından düzenlenen Avrupa’nın farklı bölgelerinden 40 yaşın altındaki 40 tasarımcının ödül aldığı Europe 40 Under 40 organizasyonunda bu yıl kazananlar arasında Türkiye’den Oğuzhan Aydın, Sinan Tuncer ve Mehmet Metin Polat yer aldılar.

İstanbul Modern Ziyarete Açıldı
Türkiye’nin ilk modern ve çağdaş sanat müzesi İstanbul Modern’in yeni binası ve sergileri ziyarete açıldı. İstanbul Modern'in yeni binası, dünyadaki simge kültür sanat kurumları ve müzelerin mimarisinde imzası olan Renzo Piano’nun kurucusu olduğu Renzo Piano Building Workshop (RPBW) tarafından tasarlandı.

Kız Kulesi Anıt Müze Olarak Ziyarete Açıldı
2021’de deprem dayanımı ve aslına uygunluk gibi sorunlarla restorasyon sürecine giren ve 20 ayda onarımı tamamlanan Kız Kulesi, 11 Mayıs 2023’te bir ışık gösterisiyle ziyarete açıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sorumluluğundaki proje, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı ve Han Tümertekin’in yer aldığı bilim kurulu danışmanlığında uygulandı. 

18. Venedik Mimarlık Bienali Türkiye Pavyonu Açıldı
Venedik Bienali 18. Uluslararası Mimarlık Sergisi 20 Mayıs’ta kapılarını açtı. Venedik Mimarlık Bienali Türkiye Pavyonu bu yıl Sevince Bayrak ve Oral Göktaş’ın Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi adlı projesini ağırladı.

Lina Ghotmeh Tasarımı Serpentine Pavyonu Londra'da Açıldı
Lina Ghotmet tarafından tasarlanan 22. Serpentine Pavyonu Londra'daki Kensington Gardens'ta 9 Haziran 2023 tarihinde halka açıldı. 29 Ekim 2023'e kadar açık olan pavyon bu süre boyunca birçok etkinliğe de ev sahipliği yaptı.

Büyükada Taş Mektep Kapılarını Açtı
Büyükada’nın önemli kültür miraslarından Taş Mektep, yaklaşık iki yıl süren restorasyon çalışmalarının ardından kapılarını yeniden açtı. Taş Mektep'in yeniden işlevlendirme projesi Novos Mimarlık tarafından tasarlandı.

UNESCO - UIA 2026 Dünya Mimarlık Başkenti: Barselona
2023 UNESCO - UIA Dünya Mimarlık Başkenti olan Kopenhag’da "Sürdürülebilir Gelecekler - Kimseyi Geride Bırakma” temasıyla 2 - 6 Temmuz 2023 tarihleri arasında düzenlenen UIA Dünya Mimarlık Kongresi’nde Barselona şehri 2026 Dünya Mimarlık Başkenti olarak belirlendi.

18. İstanbul Bienali’nin Küratörü Iwona Blazwick Oldu
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen İstanbul Bienali’nin 18’inci edisyonu 14 Eylül - 17 Kasım 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilecek. 18. İstanbul Bienali’nin küratörlüğünü İngiliz yazar ve sanat tarihçisi Iwona Blazwick üstlenecek.

2023 Dünya Mimarlık Günü Teması Açıklandı
UIA’nın (International Union of Architects) önderliğinde 1985 yılından itibaren her yıl Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Habitat Günü'ne paralel olarak Ekim ayının ilk Pazartesi günü tüm dünyada kutlanan Dünya Mimarlık Günü’nün 2023 teması “Architecture for Resilient Communities / Dirençli Topluluklar için Mimarlık” olarak belirlendi.

Can Atalay, Mücella Yapıcı ve Tayfun Kahraman 2023 European Prize for Architecture’e Layık Görüldü Mimar Ayşe Mücella Yapıcı, Şehir Plancısı Tayfun Kahraman ve TMMOB Mimarlar Odası Avukatı ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay, Chicago Athenaeum ve European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies tarafından verilen European Prize for Architecture’in sırasıyla 18., 19. ve 20. sahipleri oldu.

Gordion Antik Kenti ve Anadolu’daki Orta Çağ Camileri UNESCO Dünya Miras Listesi’nde
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Türkiye’den Gordion Antik Kenti’ni ve Anadolu’nun Ahşap Direkli ve Tavanlı Orta Çağ Camileri’ni Dünya Mirası Alanı listesine ekledi. Böylece Türkiye’den UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan kültürel varlıklarımızın sayısı 21’e ulaştı.

Londra Türk Mimarlar Derneği Çalışmalarına Başladı
Mimarlık ve ilişkili kreatif endüstrilerde temayüz ve işbirliğini teşvik eden uluslararası bir profesyonel üyelik kuruluşu olan LTTA, 6 Ekim 2023 tarihinden itibaren üye başvurularını kabul etmeye başladı. LTAA'nın temel amacı, Londra'daki tüm Türk mimari ve tasarım topluluğunun kolektif çıkarlarını temsil etmek.

2023 RIBA Stirling Ödülü’nün Kazananı: John Morden Centre
The Royal Institute of British Architects (RIBA) tarafından bu yıl 27.'si verilen Birleşik Krallık'ın en iyi yeni binasına verilen RIBA Stirling Ödülü'nün 2023’ün kazananı Mæ tarafından tasarlanan John Morden Merkezi oldu.

Ağa Han Mimarlık Ödülü, 2023 - 2025 Dönemi Yürütme Komitesini Açıkladı
1977 yılında kurulan Ağa Han Mimarlık Ödülü, her üç yılda bir mimarlık, planlama uygulamaları, tarihi koruma ve peyzaj mimarlığı alanlarında yeni mükemmellik standartları belirleyen projelere veriliyor. Proje başvuruları için uygunluk kriterlerini belirlemek, ortaya çıkan öncelikler ve sorunlara yanıt olarak tematik yönlendirme sağlamak ve ödülün geleceği için planlar geliştirmek üzere her döngüde yeni bir yürütme komitesi oluşturuluyor. Aralarında Gülru Necipoğlu’nun da bulunduğu bu komitenin en önemli görevlerinden biri ise aday gösterilen projeler arasından ödül alan kişileri seçecek olan bağımsız bir jüri seçmek.

2023 Dünya Mimarlık Festivali’nde (WAF) Ödül Kazanan Projeler Açıklandı
29 Kasım - 1 Aralık 2023 tarihleri arasında Singapur’da gerçekleşen World Architecture Festival 2023’de (WAF) ödül kazanan projeler açıklandı. Approach Design Studio ve Zhejiang University of Technology Engineering Design Group tarafından tasarlanan “Huizhen High School” yılın binası olarak ödüle layık görüldü.

2025 Venedik Mimarlık Bienali’nin Küratörlüğünü Carlo Ratti Üstlenecek
La Biennale di Venezia Yönetim Kurulu 21 Aralık 2023 tarihinde gerçekleştirdikleri toplantıda Carlo Ratti’yi 2025 yılında gerçekleşecek 19. Uluslararası Venedik Mimarlık Bienali'nin küratörü olarak belirledi.